|
“Harrier”
hakiki manada V/STOL uçaklarının içinden en çok tanınanıdır.
İlk “Harrier II” uçuşu 1981 Sonbaharı’nda gerçekleştiğinde
orijinal Hawker P.1127’nin ilk uçuşundan beri 21 yıl geçmişti.
P.1127’nin 1957 tasarımı bir Fransız motor konsepti üzerine
yapılandırılmış ve geliştirilmişti. Proje finansmanı İngiliz
Bristol Engine Co. Ve ABD Hükümeti tarafından “Müşterek Silah
Geliştirme Programı” (MWDP) dahilinde karşılanmıştı.
Motor
konfigurasyonu genelde belirlendikten ve gelişmeler yoluna
girdikten sonra Hawket Aircraft Ltd mühendisleri dikkatlerini bu
motoru kullanacak bir V/STOL uçağı yapımına çevirdiler.
Hükümet ve askeriye desteği olmaksızın tek motorlu bir
saldırı-keşif uçağı ürettiler.
Motorun döner egzostlarından başka reaksiyon kontrol
sistemi V/STOL yeteneği için gerekli tek komplikasyon olmuştur.
İlk P.1127 1960 yazında fabrikadan çıktı. Bu arada
RAF’ın alakası arttığından İngiliz Hükümeti iki prototip
sipariş etti. İlk uçuşu sonbaharda yapıldıktan sonra
potensiyel NATO ülkelerinin ve diğer ulusların artan alakaları
karşısında geliştirmenin devamı için dört prototip daha ısmarlandı.
60’lı
yılların ortalarında artan alaka, Batı Almanya, İngiltere ve
ABD’den oluşan bir trioya dönüştü. Dokuz adet sipariş RAF
notasyonları ile teslim edildi.
Temelde aynı kalınmakla birlikte birçok geliştirmeler yapıldı.
ABD içinde de üçlü bir grup oluşmuştu (Ordu, USAF, Donanma).
RAF’ta
hizmete girmeden önce ABD Marinleri uçağa saldırı görevleri için
çok ilgi duyup AV-8A rumuzu ile siparişi başlattılar.
“Harrier”ler RAF ve U.S.Marines’de 70’li yılların başlarında
servise girdi. Bunu Marinler için az sayıda, TAV-8A diye kodlandırılan
iki kişilik eğitim tipi izledi.
AV-8A’ların
iyileştirilmesi ve AV-8B’lerde sistem geliştirmeleri yapılması
sonucu AV-8C modeli ortaya çıktı. İki deney uçağı yapıldı
ve sınırlı sayıda değiştirme programa alındı.
“Harrier”ler
için öngörülen iyileştirme programı yeni motor, radar, “İleri
Bakan İnfrarujlu Radar” (FLIR), hareketli harita ve gece görme
ekipmanı içermektedir.
|
|
The
Harrier today is one of the truly and most widely known of V/STOL
military aircrafts. When the Harrier II was first flown in the fall
of 1981, 21 years had elapsed since the original Hawker P.1127 first
flight. The 1957 design for the P.1127 was based on a French engine
concept, adopted and improved upon by the British. The project was
funded by the British Bristol Engine Co. and by the U.S. Government
through the Mutual Weapons Development Program.
With
the basic configuration of the engine largely determined and with
development work under way, Hawker Aircraft Ltd. engineers directed
their attention to designing a V/STOL aircraft that would use the
engine. Without government/military customer support, they produced
a single-engine attack-reconnaissance plane. Other than the engine's
swivelling nozzles, the reaction control system was the only
complication in the effort to provide V/STOL capability. The initial
P.1127 was rolled out in the summer of 1960, by which time RAF
interest in the aircraft had finally resulted in funding by the
British Government for the two prototypes. First hovers were made in
the fall. With potential NATO and other foreign interest in the
P.1127, four additional airplanes were ordered to continue
development.
As
the project proceeded into the early sixties international interest
in V/STOL tactical aircraft led to an agreement to conduct a
tripartite operation, with the United Kingdom, West Germany and the
United States sharing equally in development and evaluation. Nine
P.1127s were ordered and designated Kestrel F.G.A. 1s in the RAF
name system. A number of major configuration changes were
incorporated in it although the basic concept remained unchanged.
Within the United States it was a tri-service venture (Army, Navy,
Air Force) .
Before
it entered RAF service, the U.S. Marine Corps evinced a major
interest in the Harrier for attack missions, and procurement of
Marine AV-8As was initiated. The Harrier entered service with the
RAF and the U.S. Marines in the early seventies. It was followed in
both services by a limited number of two-place trainer versions,
designated TAV-8As for the Marines.
Upgrading
of the AV-8A with some of the systems improvements of the AV-8B
resulted in the AV-8C configuration. Two test aircraft were
reconfigured for evaluation and a limited AV-8C conversion program
was undertaken.
An
ongoing upgrading program for selected Harriers in the inventory
will provide new engines and radar, a Forward Looking Infrared Radar
(FLIR), moving map and night vision goggles.
|
|
|
AV-8B
specs/doneleri:
Crew/mürettebat:
1, engine: 1 x Rolls-Royce Pegasus F-402-RR-404 vectored thrust
turbofan / vektör egzost kontrollu turbofan, length/uzunluk:14.1 m,
wingspan/kanat açıklığı: 9.2 m, height/yükseklik: 3.5 m,
weight/ağırlık: 5.625 kg empty/boş; 13,400 kg max gross
take-off/azami kalkış, speed/hız: 1008 km/h, ceiling/tavan:
15,000 m,
Armament/silah donanımı: Wing points for AIM-9 “Sidewinder” AA
and an assortment of air-to-ground weapons and AGM-65 “Maverick”
AS missiles /Kanat pilonlarında AIM-9 “Sidewinder” AA ve karışık
havadan karaya silah donanımı, AGM-65 “Maverick” AS füzeler.
|
|