www.tayyareci.com                  ANA SAYFA Tayyareci Türkçe Site Gökyüzünün yeni adresi
Tayyareci English Site
Tayyareci Deutsch Site
Sitede Arama :
 

McDonnell Douglas AV-8 “Harrier”

Attack/Taarruz

“Harrier” hakiki manada V/STOL uçaklarının içinden en çok tanınanıdır. İlk “Harrier II” uçuşu 1981 Sonbaharı’nda gerçekleştiğinde orijinal Hawker P.1127’nin ilk uçuşundan beri 21 yıl geçmişti. P.1127’nin 1957 tasarımı bir Fransız motor konsepti üzerine yapılandırılmış ve geliştirilmişti. Proje finansmanı İngiliz Bristol Engine Co. Ve ABD Hükümeti tarafından “Müşterek Silah Geliştirme Programı” (MWDP) dahilinde karşılanmıştı.

Motor konfigurasyonu genelde belirlendikten ve gelişmeler yoluna girdikten sonra Hawket Aircraft Ltd mühendisleri dikkatlerini bu motoru kullanacak bir V/STOL uçağı yapımına çevirdiler.  Hükümet ve askeriye desteği olmaksızın tek motorlu bir saldırı-keşif uçağı ürettiler.  Motorun döner egzostlarından başka reaksiyon kontrol sistemi V/STOL yeteneği için gerekli tek komplikasyon olmuştur.  İlk P.1127 1960 yazında fabrikadan çıktı. Bu arada RAF’ın alakası arttığından İngiliz Hükümeti iki prototip sipariş etti. İlk uçuşu sonbaharda yapıldıktan sonra potensiyel NATO ülkelerinin ve diğer ulusların artan alakaları karşısında geliştirmenin devamı için dört prototip daha ısmarlandı.

60’lı yılların ortalarında artan alaka, Batı Almanya, İngiltere ve ABD’den oluşan bir trioya dönüştü. Dokuz adet sipariş RAF notasyonları ile teslim edildi.  Temelde aynı kalınmakla birlikte birçok geliştirmeler yapıldı. ABD içinde de üçlü bir grup oluşmuştu (Ordu, USAF, Donanma).

RAF’ta hizmete girmeden önce ABD Marinleri uçağa saldırı görevleri için çok ilgi duyup AV-8A rumuzu ile siparişi başlattılar. “Harrier”ler RAF ve U.S.Marines’de 70’li yılların başlarında servise girdi. Bunu Marinler için az sayıda, TAV-8A diye kodlandırılan iki kişilik eğitim tipi izledi.

AV-8A’ların iyileştirilmesi ve AV-8B’lerde sistem geliştirmeleri yapılması sonucu AV-8C modeli ortaya çıktı. İki deney uçağı yapıldı ve sınırlı sayıda değiştirme programa alındı.

“Harrier”ler için öngörülen iyileştirme programı yeni motor, radar, “İleri Bakan İnfrarujlu Radar” (FLIR), hareketli harita ve gece görme ekipmanı içermektedir.

The Harrier today is one of the truly and most widely known of V/STOL military aircrafts. When the Harrier II was first flown in the fall of 1981, 21 years had elapsed since the original Hawker P.1127 first flight. The 1957 design for the P.1127 was based on a French engine concept, adopted and improved upon by the British. The project was funded by the British Bristol Engine Co. and by the U.S. Government through the Mutual Weapons Development Program.

With the basic configuration of the engine largely determined and with development work under way, Hawker Aircraft Ltd. engineers directed their attention to designing a V/STOL aircraft that would use the engine. Without government/military customer support, they produced a single-engine attack-reconnaissance plane. Other than the engine's swivelling nozzles, the reaction control system was the only complication in the effort to provide V/STOL capability. The initial P.1127 was rolled out in the summer of 1960, by which time RAF interest in the aircraft had finally resulted in funding by the British Government for the two prototypes. First hovers were made in the fall. With potential NATO and other foreign interest in the P.1127, four additional airplanes were ordered to continue development.

As the project proceeded into the early sixties international interest in V/STOL tactical aircraft led to an agreement to conduct a tripartite operation, with the United Kingdom, West Germany and the United States sharing equally in development and evaluation. Nine P.1127s were ordered and designated Kestrel F.G.A. 1s in the RAF name system. A number of major configuration changes were incorporated in it although the basic concept remained unchanged. Within the United States it was a tri-service venture (Army, Navy, Air Force) .

Before it entered RAF service, the U.S. Marine Corps evinced a major interest in the Harrier for attack missions, and procurement of Marine AV-8As was initiated. The Harrier entered service with the RAF and the U.S. Marines in the early seventies. It was followed in both services by a limited number of two-place trainer versions, designated TAV-8As for the Marines.

Upgrading of the AV-8A with some of the systems improvements of the AV-8B resulted in the AV-8C configuration. Two test aircraft were reconfigured for evaluation and a limited AV-8C conversion program was undertaken.

An ongoing upgrading program for selected Harriers in the inventory will provide new engines and radar, a Forward Looking Infrared Radar (FLIR), moving map and night vision goggles.

AV-8B specs/doneleri:

Crew/mürettebat: 1, engine: 1 x Rolls-Royce Pegasus F-402-RR-404 vectored thrust turbofan / vektör egzost kontrollu turbofan, length/uzunluk:14.1 m, wingspan/kanat açıklığı: 9.2 m, height/yükseklik: 3.5 m, weight/ağırlık: 5.625 kg empty/boş; 13,400 kg max gross take-off/azami kalkış, speed/hız: 1008 km/h, ceiling/tavan: 15,000 m,
Armament/silah donanımı: Wing points for AIM-9 “Sidewinder” AA and an assortment of air-to-ground weapons and AGM-65 “Maverick” AS missiles /Kanat pilonlarında AIM-9 “Sidewinder” AA ve karışık havadan karaya silah donanımı, AGM-65 “Maverick” AS füzeler.

Editör :   M. Haluk SEVEL