|
F-16
“Fighting Falcon” derlitoplu, çok maksatlı bir avcı uçağıdır.
Çok yüksek manevra yetenekli olup havadan-havaya kombat ve havadan
yere saldırı görevlerinde kendini ispatlamıştır. ABD ve müttefikleri
için düşük maliyetli, yüksek performanslı bir silah sistemi
temin etmektedir. Havadan havaya görevde, F-16’nın kombat yarıçapı
mevcut potensiyel tehlike uçaklarının çoğundan fazladır.Her türlü
hava şartlarında hedef tespit etme, alçak irtifada uçan uçakları
yakalayabilmektedir. Havadan-karaya görevlerde ise 860km’den
fazla uçup silahlarını çok yüksek bir hassasiyetle sevk
edebilmekte, kendini düşman uçaklarına karşı koruyabilmekte ve
ilk kalkış noktasına dönebilmektedir. Bütün hava şartlarında
görev yapabilme yeteneği görüş ötesi koşullarda da silah yükü
hassasiyetle sevk edebilme olanağı vermektedir.
F-16’nın
tasarımında gelişmiş havacılık ve uzay bilimi ve F-15 ile
F-111 gibi uçakların ispatlanmış sistemleri kullanılmıştır.
Bütün bunlar uçağın sadeleştirilmesi ile ölçülerinin,
sipariş ve bakım maliyetlerinin küçültülmesi, ağırlığının
azaltılması için kullanılmıştır.F-16 tam dahili yakıt yüküyle
9 G’ye dayabilir.
1972
Ocak’ında birkaç Amerikan imalatçısından “LFP”
(Lightweight Fighter Program- Hafif Avcı Programı) için dizayn
spesifikasyonları talep etti. Bütün katılımcılardan
spesifikasyonlarını mutlaka hakiki bir hava üstünlük savaşçısına
yönelik hazırlamaları istendi. Sonuçta General Dynamics ve
Northrop firmalarından, hiçbir üretim taahhüdü içermeksizin,
prototip yapmaları istendi. Bu prototipler yalnızca teknoloji
“sergileyiciler” olacaklardı. Her iki imalatçı birkaç
belirlenmiş performans kriteri dışında yaratıcı tasarımları
konusunda tamamen serbest bırakıldılar. Northrop iki motorlu
YF-17’yi, klasik aerodinamik teknolojileri kırıp geçen ve iki
motor kullanan bir uçak olarak üretti. General Dynamics buna karşılık
olarak daha derli toplu, motor olarak F-100 turbofanı kullanan tek
motorlu YF-16’nın prototipini ortaya koydu. “LFP” projesi
1975 başlarında tamamlandığında YF-16 ve YF-17’nin her ikisi
de büyük bir gelecek vaad ettiler. İkisin de performansı o kadar
iyiydi ki her ikisi de hizmete uygun görüldüler... 13 Ocak
1975’de USAF YF-16’nın performansı itibariyle “ACF”nin
(Air Combat Fighter-Hava Muharebe Uçağı) kazanıcısı olduğunu
ilan etti.
Orijinal
F-16 gündüz görev yapabilen hafif avcı uçağı olarak tasarlanmıştır.
Havadan-karaya görevlerinin eklenmesiyle F-16’lar çok maksatlı
avcı uçaklarına dönüştüler. Blok 10 F-16A’sının boş ağırlığı
7,052 kg, blok 50
F-16C’ninki ise 7,680 kg’dir. F-16A’daki “A” Blok-1 ila 20
arasındaki tek kişilik uçaklar için kullanılmaktadır.
F-16B’nin “B”si ise aynı serinin iki, kişiliğini tarif
etmektedir. Blok 25’den başlıyarak bu harfler ayrı sıra içinda
“C” ve “D” ile değiştirildiler. “Blok” tabiri
F-16’ları takip etmede çok önemli bir terimdir. Esasen her blok
sayısı bir kilometre taşıdır. Blok sayısı ne zaman imalat
nedeniyle F-16’da bir geliştirme yapılırsa değişmektedir.
F-16A
tek kişilik model olup ilk uçuşunu 1976 Aralık’ında yapmıştır.
İlk servis F-16A’sı ise 1979 Ocak’ında teslim edilmiştir.
İki kişilik F-16B tandem kokpite sahip olup “A” modeliyle
hemen hemen aynı boydadır. Su damlası şeklindeki kokpit ikinci
kokpite doğru uzatılmıştır. İkinci kokpite yer açmak için gövde
ön tarafındaki yakıt tankları ile avionak gelişme alanları
azaltılmıştır. Eğitimde ön kokpit öğrenci, arka kokpit ise
öğretmen tarafından kullanılır.
F-16C
ve
F-16D önceki F-16A ve B’nin mukabilleridir, ancak en modern
kokpit kontrol ve gösterge sistemlerini bünyelerinde
bulundurmaktadırlar. Bunlara çok sayıda MFD ve HOTAS dahildir.
1981 Kasım’ından itibaren, gece görüş ötesi saldırı dahil
çok maksatlı görevleri yerine getirebilmek için gerekli statik
ve kablaj gereksinimlerini içermektedir.
|
|
The
F-16 Fighting Falcon is a compact, multirole fighter aircraft. It is
highly maneuverable and has proven itself in air-to-air combat and
air-to-surface attack. It provides a relatively low-cost,
high-performance weapon system for the United States and allied
nations. In an air combat role, the F-16's maneuverability and
combat radius exceed most of that of the potential threat fighter
aircraft. It can locate targets in all weather conditions and detect
low flying aircraft in radar ground clutter. In an air-to-surface
role, the F-16 can fly more than 860 kilometers, deliver its weapons
with superior accuracy, defend itself against enemy aircraft, and
return to its starting point. An all-weather capability allows it to
accurately deliver ordnance during non-visual bombing conditions.
In
designing the F-16, advanced aerospace science and proven reliable
systems from other aircraft such as the F-15 and F-111 were
selected. These were combined to simplify the airplane and reduce
its size, purchase price, maintenance costs and weight. The light
weight of the fuselage is achieved without reducing its strength.
With a full load of internal fuel, the F-16 can withstand up to nine
G's.
In
January 1972, the Lightweight Fighter Program “LFP” solicited
design specifications from several American manufacturers.
Participants were told to tailor their specifications toward the
goal of developing a true air superiority lightweight fighter. At
the end General Dynamics and Northrop were asked to build
prototypes, which could be evaluated with no promise of a follow-on
production contract. These were to be strictly technology
demonstrators. The two contractors were given creative freedom to
build their own vision of a lightweight air superiority fighter,
with only a limited number of specified performance goals. Northrop
produced the twin-engine YF-17, using breakthrough aerodynamic
technologies and two high-thrust engines. General Dynamics countered
with the compact YF-16, built around a single F100 engine. When the
Lightweight Fighter competition was completed early in 1975, both
the YF-16 and the YF-17 showed great promise. The two prototypes
performed so well, in fact, that both were selected for military
service. On 13 January 1975 the USAF announced that the YF-16's
performance had made it the winner of its Air Combat Fighter (ACF)
competition.
The
original F-16 was designed as a lightweight air-to-air day fighter.
Air-to-ground responsibilities transformed the first production
F-16s into multirole fighters. The empty weight of the Block 10
F-16A is 15,600 pounds. The empty weight of the Block 50 is 19,200
pounds. The A in F-16A refers to a Block 1 through 20 single-seat
aircraft. The B in F-16B refers to the two-seat version. The letters
C and D were substituted for A and B, respectively, beginning with
Block 25. Block is an important term in tracing the F-16's
evolution. Basically, a block is a numerical milestone. The block
number increases whenever a new production configuration for the
F-16 is established.
The
F-16A, a single-seat
model, first flew in December 1976. The first operational F-16A was
delivered in January 1979. The F-16B, a two-seat model, has tandem
cockpits that are about the same size as the one in the A model. Its
bubble canopy extends to cover the second cockpit. To make room for
the second cockpit, the forward fuselage fuel tank and avionics
growth space were reduced. During training, the forward cockpit is
used by a student pilot with an instructor pilot in the rear
cockpit.
The
F-16C and F-16D aircraft,
which are the single- and two-place counterparts to the F-16A/B,
incorporate the latest cockpit control and display technology
including multi MFD’s and HOTAS. All F-16s delivered since
November 1981 have built-in structural and wiring provisions and
systems architecture that permit expansion of the multirole
flexibility to perform precision strike, night attack and
beyond-visual-range interception missions.
|
|
|
F-16C
spesc/doneleri:
Crew/mürettebat:
1, engine/motor:1 x Pratt & Whitney F100-PW-200/220/229 (or/veya
General Electric F110-GE-100/129 thrust/itiş gücü: 119,85kN,
wingspan/kanat açıklığı: 9.80m, length/boyu: 14,80m, height/yükseklik:
4,80m, speed/hız: 2,475km/h (+ Mach 2), ceiling/tavan: +15,000m,
max. take-off weight/azami kalkış ağırlığı: 16,875kg,
menzil/range: +3,300km,
Armament/silah
donanımı: 1 x M61A1 Vulcan 20mm MG, 2 x AIM-7, 2 x AIM-9 x 2 x
AIM-120 missiles in air-to-air missions/AA füzeler havadan havaya görevlerde
air-to-air
missions/havadan havaya görevlerde:1 x 20mm MG, 8 x AA missiles/füze
( AIM-120, AIM-9, AIM-7)
air-to-ground
missions/havadan karaya görevlerde: 1 x 20mm MG, 4 x AA missiles/füze
( AIM-120, AIM-9, AIM-7), laser guided bombs/lazer güdümlü
bombalar
|
|