hvtrh2 kitabindan
Konya
Uçak İstasyonu Personel Durumu (Temmuz 1920):
İstasyon
Komutanları:
Plt
Dz.Kd.Yzb. Savmi (Uçan)
Ilk aylarda
Pilot
Dz.Yzb. Ahmet Nuri Nisan-Haziran
1920
Pilot
Yzb. Fazıl Vekaleten sonra istasyon K.Muavini oldu. Temmuz 1920
Topçu Binbaşı Abtüllatif
Rasıt
Yüzbaşı l.Hakkı Vekaleten
“Konya isyanı sırasında”
İstasyon
Personeli:
Refakat
Zabiti
Rasıt Tğm.Osman Nuri (BAYKAL)
Fen
ve Tecrübe Şub.. Pilot Teğmen Şakir Hazım (ERGOKMEN) Müdür
Vekili
Rasıt Teğm. Sıtkı (TANMAN) Müdür
Muavini
Fen Şubesi
Pilotları
Sivil Pilot Halim (CANKO)
Sivil Pilot Kazım
Sivil Pilot Nurettin
Sivil Pilot Remzi
Sivil Pilot Rıdvan
Sivil Pilot Ismail Zeki
Talim
ve Tedris Şub. Pilot Yzb. Abdullah (VAN) Baş Oğretmen
Sivil Pilot Behçet
Sivil Pilot Hayrettin
Sivil
Pilot Ihya öğretmen
Sivil
Pilot Hasan Basri ( ALEV)
Baş Makinist Eşref Şb.Bş Makin.
Sivil
Pilot Vecihi (HURKUŞ)
Sivil Pilot Cemal (TURGUTLU)
Sivil
Pilot Halil (ZIVER)
Rasıt
Şubesi
Rst Utğm. Muhsin (ALPAGOT) sonra Batı Cephesi K.Tyy.Ks.A.
Rst Ütğm. Ibrahim Ethem (Konya isyanında
şehit)
Rst Utğm. Ibrahim Nafiz (Öğr)
Rst Utğm. Hüseyin Hüsnü (BILGE) Öğretmen
Rst Utğm. H.Hulki (GOKDENİZ)
Fotoğraf Şubesi Rst.Tğm.Ibrahim
Hakkı (ANK)
Osman Tayyar (Pilot Eğitimi.)
M.Nuri
Teğmen Esat (YARKINOZ)
Teğmen Hamdi (ÇAYPINAR)
Depo
Personeli Dz.Yzb.
Ahmet Ali (TEZUÇAN) Müdür
Rasıt Utğm.Mazlum Rıfat Müdür Yardımcısı
Pilot Utğm.Emin Nihat (SOZERI) Batı
Cephesi K.Oto Kısım A.
********************************
6.
Batı Cephesi Uçak Birlikleri:
M.S.B.lığı
13 Haziran 1920 tarihli emri ile Konya Uçak İstasyonu’nun
Eskişehir’de kurulmasını istemişti. 2 Temmuz 1920’de Batı
Cephe Komutanlığı teşkil edilince henüz Eskişehir’e
intikal etmemiş olan Hava Bölüğü Cephe K.lığı emrine
verildi. (1 nci Bölük)
Batı Cephesi’nde
1 nci Uçak Bölüğü
(Ağustos-Aralık
1920)
1
nci Uçak Bölüğü Ağustos 1 920’de faaliyete geçti, Yeri
Eskişehir
Bölük
Komutanları:
Pilot
Deniz Yzb. Ahmet Nuri (Ağustos)
Rasıt
Yzb. Ismail Hakkı -Z4
Rasıt
Yzb. Muhsin (Alpagot)
Pilotlar:
Ütğm.
Hüseyin Avni (Arıkök)
Ütğm.
Sabri
Sivil
Hayrettin
Sivil
Hasan Fehmi
Sivil
Remzi
Sivil
Fazıl
Sivil
Vecihi (Hürkuş) (Geçici olarak 2.blk’ten geldi)
İSTİKLAL
SAVAŞI 49
***************************************************
16.
1920 Yılmda Hava Kuvvederi Kadrosunda Bulu nan
Personel ve Görev
Yerleri:
a.
Batıda
bulunanlar :
Rütbeıi
|
Adı*
|
Soyadı**
|
Görevi
|
Top
Bnb.
|
Latif~
|
|
Eskişehir
Savaş Grç. Yapım Mil., lst.Komt
|
Dz.Yzb
|
Ahmet
Nuri*
|
|
Uçak
İstasyonunda
K.Mua. Dz.Pilot
|
Dz.K.Yzb
|
Savmi
|
Uçan
|
M.S.B.
Uçk.Ks.A.
Dz.Pilot
|
Hv.Yzb
|
Ismail
Hakkı*
|
|
Uçak
Rasıtı
|
Dz.Yzb
|
Ahmet
Ali
|
Tezuçan
|
Hava
Yer
|
Hv.Plt.Yzb
|
Fazıl
|
|
Uçk.İstas
K.Mua. Uçk.Bölük K.Pilot
|
Hv.Rst.Ütğ
|
.
E.Nihat
|
Sözeri
|
Batı
Cephe K.lığı Oto Ksm.A. Pilot
|
Hv.
Plt.Utğ
|
H.Avni
|
Arıkkök
|
Pilot
|
Hv.Rst.Utğ
|
Muhsin
|
Alpagot
|
Batı
Cephe K.lığı Uçk.Ks.A. Pilot
|
Hv.Rst.Utğ
|
O.Tayyar
|
|
Rasıt,Aynı
zamanda pilotaj kursunda
|
Hv.Rst.Utğ.
|
Rıfat*
|
|
Savaş
Sanayi’i Sb. Depo Md.
|
Hv.Rst.Utğ.
|
M.Nuri
|
|
Rasıt
|
Hv.Rst.Utğ.
|
Sabri
|
|
Rasıt
|
Hv.Rst.Utğ.
|
I.Ethem*
|
|
Rasıt
|
Hv.Rst.Utğ.
|
Y.Kenan*
|
|
Rasıt
|
Hv.Plt.Ütğ
|
Ş.
Hazım
|
Ergökmen
|
Fen
Şube Mil. Pilot
|
Rasıt
Tğm
|
Sıtkı
|
Tanman
|
Fen
Şube Mil. Rasıt
|
Rasıt
Tğm
|
O
Nuri
|
Baykal
|
İstasyon
K.lığı Refakat Sb. Rasıt
|
Rasıt
Tğm
|
1.Hakkı
|
Ang
|
Rasıt
|
Rasıt
Tğm
|
Esat
|
Yarkınöz
|
Rasıt
|
Rasıt
Tğm
|
H.Hulki
|
Gökdeniz
|
Rasıt
|
Rasıt
Tğm
|
O.Avni
|
Okar
|
Rasıt
|
Rasıt
Tğm
|
H.Bahri
|
Bilgin
|
Rasıt
|
Rasıt
Tğm
|
Hamdi
|
Çaypınar
|
Rasıt
|
Sivil
|
Behçet*
|
|
Sivil
Pilot
|
Sivil
|
Vecihi
|
Hürkuş
|
Sivil
Pilot
|
Sivil
|
Hayrettin
|
|
Sivil
Pilot
|
Plt.
Astsb
|
.
Halil
|
|
Pilot
|
Plt.
Astsb
|
Ihya
|
|
|
Plt.
Astsb
|
.
Kazım
|
|
|
Plt.
Astsb
|
I.Zeki
|
|
|
Alay
Ust
|
A.Resat
|
|
Makinist
4. sınıf
|
Alay
Ust
|
H.Ruhi
|
|
Makinist
4. sınıf
|
Sivil
|
Eşref
|
Atalay
|
Makinist
|
Sivil
|
I.Kadri
|
|
Makiniıt
|
Sivil
|
Eşref
|
Kasman
|
Makinist
|
Dz.Asb
|
Ismail
|
|
Makinist
|
Tüf
UsT.
|
Ismail
|
|
Tüf
Ustası 4.sınıf
|
Hv.Utğm
|
I-IiBasri
|
|
Iaşe
Subayı
|
İdari
Me
|
Sait
|
|
Tabur
Katibi
|
|
|
|
|
b.
Doğuda Bulunanlar:
Rütbesi
|
Adı*
|
Soyadı**
|
Görevi
|
Hv.Plt.Yzb
|
Abdullah
|
|
15
nci Blk.K. Pilot
|
Hv.Rst.Utğ
|
Murat
|
|
Rasıt
|
Hv.Rst.Utğ
|
A.Hikmet
|
Büke
|
Rasıt
|
Hv.Rst.Utg
|
A.Rahmet
|
|
Rasıt
|
Hv.Rst.Tğ
|
Ihsan
|
Orgun
|
Rasıt
|
Hv.Rst.Tg
|
Tevfik
|
Beşgül
|
Rasıt
|
Hv.Rasıt
|
I.Rahmi
|
Çorlu
|
Rasıt
|
Astsb
|
Basri
|
Alev
|
Pilot
|
Astsb
|
Halim
|
Canko
|
Pilot
|
Astsb
|
Halil
|
|
Pilot
|
Astsb
|
Hikmet
|
|
Pilot
|
Alay
Ust
|
Osman
|
|
Blk
Baş Makınıstı
|
Makinist
|
Ishak
|
|
Blk
Baş Makinisti
|
Makjnist
|
Sabri
|
|
Bölük
Makinisti
|
Alay
Ust.
|
Şaban
|
|
Bl.Marangoz
Ustası.
|
Ulş.Tğm.
|
Basri
|
|
Ulaşt.
Tkm K.Ulş
|
Hesap
Me
|
M.Hilmi
|
|
Bölük
hesap me.
|
Tüf
Us
|
Ragıp
|
|
Tüfekçi
Uıt.4 .sınıf
|
|
|
|
|
b.
Güneyde
Bulunanlar:
Rütbesi
|
Adı*
|
Soyadı**
|
Görevi
|
|
Sabri
|
|
Bölük
K.Vek. Rasıt
|
|
Cemal*
|
|
Pilot
|
|
Sabri*
|
|
Pilot
|
|
|
|
|
* Şehit
olanlar.
** Soyadı kanunundan sonra yaşayanlardan soyadları
bilinenler
******************************************************************
İSTİKlAL
SAVAŞI 57
5.
1 nci Inönü Savaşı’nda Hava Harekatı
a.
1 nci Uçak Bölüğü’ıüiıı
Faaliyetleri:
1921
yılı başlarında 1 nci Uçak Bölüğüne ait uçaklar
Milli Kuvvetlere karşı isyan eden Çerkez Ethem Kuvvederi’nin
üzerinde uçup; keşif yaptılar ve bayanname attılar. 6 Ocak
1921 ‘de Bursa, Uşak yörelerinden başlayıp İnönü ve
Dumlupınar mevzilerimize kadar gelişen Yunan saldırısı
sonucu yapılan Inönü savaşmın devam ettiği 9-Il Ocak 1921
tarihlerinde faal durumdaki iki uçak en az 5 keşif ve bombardıman
görevi yapmıştır. 6 Ocak’ta 1921 ‘de Vecihi ve Behçet,
Rasıt Sıtkı ile birlikte muharebe sahası üzerinde keşif ve
bombardıman vazifeleri yaptılar.
Vecihi
(HÜRKUş) 8 Ocak 1921 ‘de av uçağı ile, Söğüt’ün doğusunda
ve Bozöyük-Karaköy şosesi üzerindeki Yunan birliklerine
taarruz etti.
9
Ocak 1921 saat lO.00’da sivil Pilot Behçet ve Rasıt Yzb.
Yusuf Kenan AEG C-IV uçağıyla havalanarak Bilecik-Küplü ve
Karaköy civarında uçuş yaparak, bu bölgedeki yollarda önemli
düşman kuvvetlerinin bulunduğunu keşfetti, Karaköy doğusundaki
sırtlarda ise 5 0-60 Yunan askerinin bulunduğunu gördü.
“Vecihi’de av uçağı ile düşman birliklerini bombaladı.
Aynı gün saat 13.00 ‘de Behçet Bölük Komutanı Yzb. Muhsin
(Alpagot) ‘la yaptığı keşif uçuşunda, Bozüyük
istikametinde iki Yunan süvari bölüğünün yürüyüş
halinde olduğu, 500 metre gerisinde de bir piyade alayının
Bozüyük’e yaldaşmakta Olduğu tespit edildi ve Yunan Alayı’nın
üzerine bomba atıldı.
Bu
keşifler sonucu, Bözüyük’e giren Yunan birliklerinin bir
piyade alayı ile süvari birliklerinden ibaret olduğu, diğer
Yunan Kuvvetlerinin Mezit boğazını takip ederek Karasu
vadisine girdikleri ve Karaağaç Tepeleri’ne doğru
ilerledikleri tesbit edildi. Saat 13.30 da Yunan kuvvetlerinin güney
kanadına taarruz edilerek Karaağaç tepeleri geri alındı. Inönü
mevziinin sol kanadı tehlikeye girdiğinden birliklerimiz
taarruza girişti ve Yunan birliklerinin ilerlemesini durdurdu.
10
Ocak 1921 ‘de sabah yoğun sis nedeniyle keşif uçuşu yapılamadı.
Fakat öğleden sonra Svl.pilot Behçet ve Tğm. Sıtkı (Tanman)
AEG C-IV uçağı ile bir sorti keşif uçuşu yaptı. Keşif
sonucu, Yunanlıların birgün evvel bulundukları mevzilerde
tutunmaya çalıştıkları, karşıhklı yoğun topcu ateşinin
devam ettiği fakat Yunan hatlarının gerisinde herhangi bir
hareket ve ihtiyat birliğinin görülmediği rapor edildi.
Aynı gün Vecihi (Hürkuş) ‘de av uçağı ile havalanıp
Inönü bölgesindeki Yunan siperlerini bombaladı ve alçak uçuşla
makineli tüfek ateşine tuttu, fakat alçak uçuş sırasında
Yunan mevzilerinden atılan mermilerden isabet alan uçalda
savaş hattına mecburi iniş yaptı. Vecihi uçağın düşman
eline geçmesini önlemek amacıyla uçağı ateşe verdi ve Türk
mevzilerine doğru koşarak hayatını kurtardı.
11
Ocak 192 1 sabahı düşman kuvvetlerinin herhangi bir
faaliyeti görülmedi. Bu durumdan şüphelenen Batı Cephesi
Kumandanlığı düşmanın taarruz hazırlığı yapabileceğini
düşünerek, keşif kolları çıkarmış ve bir hava keşfi
yapılmasını emretmişti. Pilot behçet ve Rasıt Utğm. Sıtkı
(Tanman) AGB C-IV uçağı saat 1 0.00’da keşfe çıkmıştı.
Inönü ve Bozüyük’te Yunan birliklerinin herhangi bir
faaliyette bulunmadığı görüldü. Karaköy Istasyonu
yanmakta ve düşmamn artçı kuvvetleri Pazarctk’tan çekilmekteydi.
Uçağm motoru oldukça fazla ısındığı için derhal birliğine
dönmesi gerekiyordu. Ancak bu keşfin çok önemli olması
nedeniyle keşif raporu telefonla bildirilmişti. 12 Ocak 1921
‘de Yunan uçakları Eskişehir’i bombaladı. (Bu bombardımanda
Vecihi’nin 23 yaşmdaki kızkardeşi şehit oldu.
Vecihi’nin eniştesi Bnb. Bedri Bey’in de bir kaç gün önce
kayıp haberi gelmişti.)
b.
Havacıların Taltifi:
1
nci Inönü Savaşı sonunda Hava Harekatı’na iştirak eden 5
subay, astsubay, pilot ve rasıt Batı Cephesi Komutanlığı’nın
emri gereği para mükafatı ile taltif edilmiştir. Bu havacılar
Svl. Plt. Vecihi, Behçet, Rasıt Yzb. Muhsin,
Tğm. Sıtkı ve Utğm. Y Kenan’dır.
14
Mart 1921 ‘de Batı Cephesi Komutanı Ismet Inönü Orduya şu
mesajı gönderdi.
“Inönü
Meydan Muharebesi muzafferiyetinin amillerine; Havacılarıma
hassııten selam ve teşekkür ederim. Garp Cephesi Komutanı
ve Erkanı Harbiye Reisi Mirliva ISMET”
Gıırp
Cephesi Komutanı Mirliva Ismet
1
6 Mart 1921 ‘de uçakların uzun mesafeli uçuşlarda motor arızası
göstermesi sebebiyle meydanların cepheye daha yakın olması
isteniyordu. Bu yüzden Batı Cephesi Kumandanı Ismet (Inönü)
tarafindan bölüğün Eskişehir’den Inönü’ye getirilmesi
emredildi. Inönü kasabasına 2 km. uzaldıktaki bir alan düzeltilerek
hava meydanı olarak hazırlandı. Bölük 23 Mart 1921 ‘de Inönü’ye
taşınmaya başladı. Acele ile seçilen alan 60x1 80 m.lik bir
sahayı kaplıyordu. Bu saha, emniyetle kalkış için oldukça
küçüktü, ayrıca meydamn 500 m. güneyinde kalkış için
tehlike arzeden dağlık bir bölge bulunuyordu. Istasyon
civarmdaki eskimeydan ise çamur kapliydı. İnönü’de
faaliyetlerine devam edemeyeceğini anlayan bölük, Eskişehir’e
dönmeyi teklif etti.
**************************************
15
Ağustos 1921 günü Svl.Plt.Behçet ve Rasıt Utğm.Süleyman Sırrı,
Erzurumlu Nafiz 2 uçağı ile cephe keşfi için havalandı.
Kendilerine Albatros D-ili av uçağı refakat ediyordu.
Erzurumlu Nafiz 2 keşif uçağı geri dönmedi. Uçak ke~iften
dönerken motorlarında 2000 metre yükseklikte yangın çıkması
sonucu yanarak düştü, Svl.Plt. Behçet ile Ütğm. Süleyman
Sırrı şehit
oldu. İki değerli ve tecrübeli havacımızın eski bir
Italyan uçağı ile uçarken şehit olmaları büyük kayıptı.
Istildal Savaşı’nda uçuşlar esnasında paraşüt mevcut
olmadığından kullanılmıyordu. Paraşütün kullanılması
İstiklal savaşından iki yıl sonraya rastlar. İlk iki gün
içinde keşif uçakları elden çıkmıştı. Aynı gün kesif
uçağına refakat eden Albatros D-III uçağı dönüşte şu
raporu verdi. Beylik Köprü Sarıköy arasında önemli bir
Yunan kuvveti olmadığı Sarıköy-Mihalıçcık yolunda ise küçük
bir yunan birliği Olduğu tesbit edildi.
FOTO
1-PIt.Asb. Halil, 2-Şehit
Utğm. Sırrı, 3-Yzb. M.Alpagot, 4-Makinist
********** |