ORGENERAL MEHMET ZEKİ DOĞAN (1331-SV.3)
1.
GENEL BİLGİLER :
Orgeneral
Zeki DOĞAN, 1897 yılında İSTANBUL'da doğmuştur. İlk ve
Orta Okul’dan sonra Kuleli Askeri Lise’sine girmiş, 22 Ekim
1913’de Harbiye Mektebi 1 nci sınıfa nakil edilerek Süvari
sınıfına ayrılmıştır.
14 Temmuz 1914’
de (alalade
derece ile)
2 nci sınıfa geçirilmiş, 23
Ağustos 1914’de de savaş şartları sebebiyle Takım subaylığında
istihdam edilmek üzere Çanakkale’de bulunan 3 ncü Kor 5 nci
Fırka (Tümen) Süvari Bölüğüne sevk ve tayin edilmiştir.
8 Ocak 1915’de düşmanın Seddül Bahirle çıkarma yapması
üzerine başlayan Çanakkale Muharebelerine
katılmıştır. Gösterdiği
hüsnü hizmet
ve fedakarlıklardan
dolayı 27 Nisan 1915’de Gümüş Liyakat ve 4 Haziran
1915’de Harp Madalyası, 11 Ağustos 1915’de Alman Madalyası
ile taltif edilmiştir. Anafartalar ve Conkbayırı taarruzlarındaki
hizmetlerinden dolayı Mustafa Kemal’in emriyle Anafartalar
Grubu yaverliğine getirilmiş, düşmanın Anafartalardan atılması
ve Grubun lağvına kadar bu görevde kalmıştır. Takiben 5
nci Or. Kh. Sv.Müfrezesi TK.Klığına atanarak Lüleburgaz ve
Bandırma’da bulunmuştur.
14 Mayıs
1916’da 3
ncü Sv.Fır.Yaverliğine atanmış,
25 Mayıs’da İstanbul’dan Fırka ile 2 nci Ordu
Kafkas Cephesine hareket ederek Diyarbakır havalisine gelmiştir.
Fırka ile Çapakçur muharebesine katılmıştır.
14
Ekim 1916’da aynı Fırka ile
Halep’de bulunan 4 ncü Or. emrine Sina Cephesine gönderilmiş,
1917 yılı içinde
3 ncü Sv.Tümeni’nde değişik
görevlerde bulunmuştur.
Bu arada 1 nci ve 2 nci Gazze, Sat, Şeria ve Kudüs civarlarında
yapılan bütün muharebelere
katılmıştır. Bu başarılarından dolayı 5 nci Rütbeden Kılınçlı
Mecidi Nişanı ile ödüllendirilmiştir. 13 Eylül 1918’de düşmanın
cepheyi yarması üzerine Der’a-ya çekilmiş, bu esnada bir köyde
Arap ordusu ile yapılan Muharebe esnasında Araplara esir düşmüşse
de firar etmiş, Şam civarında 24 Ekim 1918’de katıldığı
alayı ile birlikte tekrar esir düşmüştür. İngilizler
tarafından Mısır’da bulunan esir kampına sevkedilmiş,
sekiz ay kadar esarette kaldıktan sonra 25 Mayıs 1919’da
tahliye edilerek İstanbul’a gelmiştir.
Yurda
dönüşünü müteakip Harbiye Nezareti Süvari Talim ve
Terbiye Komisyon Azalığı’nda çalışmaya başlamıştır.
20 Şubat 1920’de kendi isteği ile İstanbul’dan ayrılarak
Akhisar’da bulunan 14 ncü Kor.Sv.A.’na katılarak Milli Mücadele’ye
başlamıştır. 9 Eylül 1922’de Süvari Bölüğü ile İzmir’e
girene kadar geçen safhada bütün muharebelere katılmış, İnönü
Muharebeleri sırasında karnından şarapnel parçası ile
yaralanmıştır. Bu hizmetlerine karşılık takdirname
ve İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmiştir. Savaşı Müteakip
BMM. Muhafız Bölük K.lığı’na atanmıştır.
Harp
Okulu Tamamlama eğitiminden sonra hava sınıfına geçmiş,
Hava Okulu’ndaki eğitimi takiben de sırasıyla; 4 ncü Tyy.
Bl. K.lığı ‘na, kısa bir süre Müfettişlik
2 nci Ş.’de kaldıktan sonra, İzmir Hava Okul Md.lüğüne,
1928 Diyarbakır 3 ncü Tyy.Tb.K.lığı’na
atanmış, 1931-1932 yılları arasında İtalya’da
havacılık öğrenimi takiben de tekrar Hava Okulu Md.lüğü görevine
getirilmiştir. Diyarbakır 3 ncü Tyy.Tb.K. iken Ağrı harekatına
katılmıştır.
2
nci ve 1 nci Tyy.A.K.lıkları
görevlerini takiben MSB.lığı Hava Müsteşarlığına atanmış,
takiben 3 Şubat 1940’da yeni teşkil edilen 1 nci Tyy. Tug.
K.lığı’na getirilmiştir. Bu görevde iken 30 Ağustos
1940’da Tuğgeneralliğe yükselmiştir. 1941 yılında 2. kez
getirildiği MSB.Hv.Müst. görevinde iken de 30 Ağustos
1942’de Tümgeneralliğe yükselmiştir.
1944
yılında ve Hava Müsteşarı görevinde iken Hava
Kuvvetlerinin kurulması için büyük mücadele vermiş,
nihayet 4 Şubat 1944’de kurulan Türk Hava Kuvvetlerinin ilk
Komutanlığı'na getirilmiştir. Hv.K.K.lığı görevinde iken
1945’de Korgeneralliğe, 1948'de
Orgeneralliğe yükseltilmiş, Hv.K.lerinin bu rütbeleri taşıyan
ilk komutanı olarak da 6 yıl bulunduğu bu görevden sonra 7
Haziran 1950’de ayrılmıştır. 1950-1951 yılları arasında
Yüksek Askei Şura üyesi görevini de ifa ettikten sonra
emekliye ayrılmıştır.
Orgeneral
Zeki DOĞAN 17 MART 1961'de vefat etmiştir.
2.
ÖZEL BİLGİLER :
Baba adı, Mehmet Ziya
Bey, Anne adı Fehmistar hanımdır. Orgeneral Zeki DOĞAN
Bedrinnisa hanımla evli olup 2 çocuk babasıdır.
Bildiği
yabancı diller; İngilizce.
3.
EĞİTİM - ÖĞRETİM :
1924 yılında
Harp Okulu'nda İkmali Tahsil.
1926
"
İzmir Hava Okulu'nu bitirdi.
1932
"
İtalya'da Havacılık eğitimi
4.
HİZMET SAFAHATI :
23.08.1914
- 14.05.1916
Çanakkale'de 3.Kor. 9.Fır.Sv.Bl. Anafartalar Grup
Yaveri
5.Gr.Kr.Sv.Müfrezesi Tk.K.
14.05.1916
- 14.10.1916
Kafkas Cephesi 2.Or. 3.Sv.Fır.
14.10.1916
- 24.10.1918
Sina-Filistin Cephesi 4.Or.3.Sv.Fır.
24.10.1918
- 25.05.1919
Mısır’da esir kampında
25.05.1919
- 20.02.1920
Harbiye Nezareti Sv.Tlm. ve Trb. Kom. İSTANBUL
20.02.1920
- 23.08.1923
İstiklal Harbinde
23.08.1923
- 01.12.1923
BMM. Muh.Bl.K
01.12.1923
- 30.09.1924
Harp Okulu’nda
30.04.1924
- 15.10.1924
Harp Okulu’nda İkmali tahsil
01.05.1925
- 01.11.1925
Mürettep Grup.K./4.Tyy.Blk.K
01.11.1925
- 30.04.1926
Hv.K.Müf.2.Ş.’de.
01.05.1926
- 30.03.1928
Hv.Ok:Müd.
İZMİR
12.04.1928
- 08.04.1931
3 ncü Tyy. Tb.K.
DİYARBAKIR
09.04.1931
- 01.09.1932
Havacılık öğrenim
İTALYA
08.10.1932
- 20.06.1933
Hava Okulu Md.
ESKİŞEHİR
20.06.1933
- 07.11.1935
2 nci Tyy.A.K.
DİYARBAKIR
15.11.1935
- 21.04.1938
1 nci Tyy.A.K.
ESKİŞEHİR
25.04.1938
- 03.02.1940
M.S.B.lığı Hava Müsteşarı.
ANKARA
03.02.1940
- 30.08.1941
1 nci Tyy.Tug.K.
ESKİŞEHİR
30.08.1941
- 04.02.1944
M.S.B.lığı Hava Müsteşarı
ANKARA
05.02.1944
- 07.06.1950
Hv.K.K.
ANKARA
07.06.1950
- 31.10.1951
Y.A.Ş. üyesi
ANKARA
5.
NİŞAN VE MADALYALAR :
1915
Yılında Gümüş
Liyakat
1915
“
Harp Madalyası
1915
“
Alman Harp Madalyası
1917
"
İftihar Madalyası
1917
"
5. Rütbeden Kılınçlı Mecidi Nişanı
1917
"
2. Alman Demir Salip Nişanı
1918
"
Kılınçlı İmtiyaz Madalyası
İstiklal Madalyası
6.
TERFİ TARİHLERİ :
RÜTBE
:
NASIP TARİH
Asteğmen
07.01.1915
Teğmen
14.05.1915
Üsteğmen
10.03.1917
Yüzbaşı
10.10.1920
Binbaşı
10.12.1923
Yarbay
30.08.1932
Albay
30.08.1936
Tuğgeneral
30.08.1940
Tümgeneral
30.08.1942
Korgeneral
30.08.1945
Orgeneral
30.08.1948
|