|
Türk
Hava Kuvvetleri 1970’li yıllarda önemli “Phantom” kullanıcılarından
biri olmuştur. THvKK’lığı bir kısmı yeni sipariş, bir kısmı
da diğer NATO ülkelerinden transfer olarak toplam 236 “Phantom”a
sahip olmuştur, Bunlardan 182’si F-4E’dir
Yunanistan’ın
F-4’ler satın almak temayülünde olması neticesinde Türk Hükümeti
de harekete geçmiş, 1972’de TBMM’de kabul edilen 1601 sayılı
yasa ile FMS (Foreign Military Sales-Yabancı Askeri Satışlar) çerçevesinde
“Peace Diamond I” projesi ile 40 adet F-4E/RF-4E satın almayı
kararlaştırmıştır.
“Phantom”
eğitimi görmek üzere 8’i pilot, 4’ü SSO subayı, 2’si bakım,
1’i elektronik subayı ve 86’sı çeşitli branşlardan oluşan
astsubay olmak üzere toplam 101 kişilik kafile iki grup halinde
ABD’ye gitmiştir. İlk kafile 13.10.1973’de, ikinci kafile ise
03.07.1974’de hareket etmiştir. 15.08.1974’de de 1. Ana Jet Üs
(Eskişehir)’de bir yurtiçi eğitim merkezi kurulmuş ve faaliyete
başlamıştır.
İlk
iki “Phantom” (seri no. 73-1016 ve 73-1017) USAF pilotları tarafından
30.08.1974 tarihinde 1. Ana Jet Üs’se getirilmiştir. F-4E’lerin
gelişi ile birlikte yeni bir subay sınıfa ihtiyaç duyulmuştur. Başlangıçta
Sistem Silah Operatörü “SSO” daha sonraları Sistem Silah Subayı
“SSS” olarak adlandırılan bu subayların yetiştirilmesi için
113. Filo ve Şimşek Kıt’a bünyesinde yetiştirme programı
uygulanmış, Şimşek Kıt’a 1977’de lağvedildikten sonra bu görev
Malatya-Erhaç’taki 7. Ana Jet Üs bünyesinde bulunan 171.
Filo’ya devredilmiştir. Bu görev şu anda Konya’daki 3. Ana Jet
Üs bünyesinde bulunan 131. Filo tarafından yerine getirilmektedir.
Kıbrıs
Barış Harekatı nedeniyle ABD ambargo uygulamaya başlayınca
1974’de gelen uçak sayısı 8 adet F-4E ile sınırlı kalmıştır.
Bunlardan dördü 112.
Filo’ya, diğer dördü de 113. Filo’ya teslim edilmiştir. 8 Ocak
1975’ten itibaren teslimata tekrar başlanmış, gelen
“Phantom”lar 6. Ana Jet Üs’deki 161. Filo’ya tahsis edilmiştir.
Ancak bu filonun bilahare F-16C’lerle donatılması üzerine
“Phantom”lar, F-5A’ların yerini almak üzere 7. Ana Jet Üs’deki
171. ve 172. Filo’lara devredilmiştir.
1977
yılında “Peace Diamond II” dahilinde, 32 adet F-4E ve RF-4E’yi
kapsayan ikinci bir sipariş açılmıştır. Bu partide gelen uçaklar
1. Ana Jet Üssü’nde bulunan 111. , 112.
ve 113. Filo’ları donatmak ve mevcut F-100’leri değiştirmek
üzere kullanılmıştır. RF-4E’lerin tamamı 113. Filo’ya RF-84F’lerin yerini almak üzere verilmiştir.
“Peace
Diamond III” kapsamında 16 USAF F-4E “Phantom”u 1981 Haziran’ından
itibaren teslim alınmış, bu uçaklar yeni kurulan 172 Filo’nun
donatılması için kullanılmıştır. 1984 ortalarında da “Peace
Diamond IV” çerçevesinde USAF’dan 14 adet F-4E daha gelmiş ve
bu uçaklar yedek olarak çeşitli “Phantom” filolarına dağıtılmıştır.
USAF’tan
emekliye ayrılan 40 adet F-4E de “Peace Diamond V” Haziran-Kasım
1987 arasında THvKv’lerine teslim edilmiştir. Bu uçakların bir kısmı
Konya’daki 3. Ana Jet Üs’deki 131. ve 132. Filo’lardaki
F-100D’lerin değiştirilmesi için kullanılmış bakiye de diğer
filolara yedek olarak dağıtılmıştır.
Türkiye’nin
Körfez Savaşı’nda ABD’yi desteklemesi neticesi Türk Hava
Kuvvetleri’ne “Peace Diamond VI” dahilinde USAF’dan çıkmış
40 “Phantom” daha verilmiştir. Bu uçakların sevkiyatı 25 Mart
1991’de başlamış ve 112. ile 172. Filo’nun yeniden teçhizi için
kullanılmıştır. 1992 – 1994 arasında da Luftwaffe’den
emekliye ayrılan 32 adet RF-4E Türkiye’ye hibe edilmiş ve bu uçaklar
da 113. Filo’ya tahsis edilmiştir. Aynı şekilde 173. Filo da bu uçaklarla
donatılmış, filoda mevcut F-4E’ler de 172. Filo’ya transfer
edilmiştir. 172. Filo’daki F-4E’ler de 171. Filo’ya transfer
edilmiştir. Bunun neticesi 171. Filo kara taarruz, 172. Filo önleme
ve 173. Filo da foto-keşif görevlerini üstlenmiştir.
RF-4E,
F-4E’nin foto-keşif görevi yapabilen varyasyonudur. 1978’den
itibaren Türk Hava Kuvvetleri’nin en önemli keşif unsurlarından
biri olmuştur. THvKv’leri bir kısmı yeni sipariş, bir kısmı da
diğer NATO ülkelerinden transfer olarak toplam 236 F-4E ve RF-4E’ye
sahip olmuştur. Bunlardan 54’ü RF-4E’dir.
Luftwaffe’den
emekliye ayrılan 46 adet RF-4E Türkiye’ye Alman kredisi ile
verilmiş, 1992 – 1994 arasında teslim edilmiştir. Bu uçaklar
113. Filo ile 173. Filo’ya teslim edilmiştir. 173. Filo’da mevcut
F-4E’ler de 172. Filo’ya transfer edilmiştir.
5000’inci
F-4E “Phantom” 77-0290 seri numarası ile şu anda 112. Filo’da
görev yapmaktadır.
Türk
Hava Kuvvetleri envanterinde bulunan 54 adet F-4E’yi modernize etmek
ve ömürlerini uzatmak için iki firmadan teklif aldı. Bu
firmalardan biri Luftwaffe F-4F ICE geliştirme programını gerçekleştiren
Daimler Benz Aerospace ile İsrael Aircraft Industries IAI idi. 600
milyon ABD Dolarlık kontrat IAI’ye verildi. Kontrat gereğince ilk
26 uçağın geliştirilmesi İsrail’de, bakiye 28’inin ise Türkiye’de
yapılması kabul edilmişti. Türkiye’de yapılacak işlemler için
her türlü kit IMI tarafından temin edilecekti.
İlk
iki uçak (73-1025 ve 73-1032) 27 Şubat 1997’de İsrail’e götürülmüştür.
İlk uçağın (73-1032) geliştirilme ve ömür uzatma işlemleri
tamamlanarak 11 Şubat 1999’da ilk tecrübe uçuşunu gerçekleştirmişdir.
İlk teslimatlar 27 Ocak 2000’de yapılmıştır ve geliştirme-ömür
uzatma işlemleri 2003 yılına kadar sürecektir.
F-4E/2020’lere
ilk önerilen Norden APG-76 radarı yerine Lavi için geliştirilen
Elta Electronics firmasına ait ELO/M-2032 takılmıştır. Kaiser/E1-OP
geniş açılı HUD ve pilot için HOTAS da yapılan yeniliklerden bazılarıdır.
Astronotik hava data bilgisayarı, Elsra SPS-100 ve Elta pasif/aktif
elektronik savaş sistemleri ile GPS INS sistemleri de monte edilmiştir.
Gövdede
yapılan temel değişiklikler ise malzeme yorulmasına karşı yapısal
elemanların güçlendirilmesi, kabloların tümünün yenilenmesidir.
Bu
değişiklikler ile uçağın ömrü 2020 yılına kadar uzatılmaktadır.
İlk gelen “terminator”lar 1. Ana Jet Üssü’ndeki 111.
Filo’ya tahsis edilmiştir.
|
|
The
Turkish Air Force has been on of the most important users of
“Phantoms” since 1970s. The TuAF acquired 236
“Phantoms” as new purchases or as transfers from other NATO
countries. 182 of these were F-4E’s.
Greece’s
tendancy to acquire “Phantoms” activated the Turkish Goverment and
it was decided to purchase 40 F-4E/RF-4Es within the FMS (Foreign
Military Sales) frame “Peace Diamond I” project in accordance with
the law 1601 that was accepted at the Grand National Assembly in 1972.
Two
groups composed of 8 pilots, 4 armament and navigation officers, 2
maintenance officers, 1 electronics officer and 86 NCOs of different
branches were flown to the USA. The first departure took place on Oct.
13th, 1973 and the second departure took place on July 3rd, 1974. A
local training center was also founded at the 1st Jet Air Base in
Eskishehir on Aug. 15th, 1974.
The
first two F-4E “Phantom”s serial numbers 73-1016 and 73-1017 were
flown to the 1st Jet Air Base by USAF pilots on 30.08.1974. With the
arrival of these new planes the need for a new branch of officers
became compulsory. To train these officers who were called “System
& Armaments Operator” and who were called “System &
Armaments officer” later on a new trainin program was applied at the
113rd Sq and at the “Şimşek Kıta”. After the “Şimşek Kıta”
was disbanded in 1977 the duty was transferred to 171st sq. At the 7th
Jet Air Base at Erhach-Malatya. This duty is being fulfilled by the
131st Sq at the 3rd Jet Air Base in Konya.
Because
of the US Embargo due to Turkey’s “Cyprus Peace Keeping Operation”
the quantity arrived were limited with 8. 4 of these were deployed at
the 112nd Sq and the remaining 4 at the 113rd Sq. Deliveries started
again on Jan. 8th,1975 and the new “Phantoms” were allocated to
161st Sq. at the 6th Jet Air Base. But since this squadron was
equipped with F-16Cs the existing F-4Es were transferred to the 171st
and 172nd Squadrons of the 7th Jet Air Base to replace the F-5As.
In
1977 a second purchase covering 32 F-4E/RF-4E within the “Peace
Diamond II” was made. The planes which came were allocated to the
11st, 112nd and 113rd Squadrons replacing the existing F-100s. All of
the RF-4E received were given to 113rd Squadron replacing the RF-84Fs.
The
16 ex-USAF F-4E “Phantoms” which started coming from June, 1981
within the “Peace Diamond III” program were allocated to the newly
founded 173rd Squadron. In mid-1984 14 more ex_USAF F-4Es within the
“Peace Diamond IV” arrived and they were distributed to various
squadrons as stand-by planes.
Another
40 ex-USAF F-4Es were supplied to TuAF within the “Peace Diamond
V” i between June-October 1987. Some of these planes were deployed
at the 131st and 132nd Squadrons replacing the F-100Ds and the
remainder as stand-by planes.
As
a result of Turkey’s support to the US cause in the Gulf War 40 more
ex-USAF F-4Es within the “Peace Diamond VI” were donated to the
TuAF. Their arrivals started on March 25th,1991 and they were used to
re-equip the 112nd and the 172nd Squadrons. In between 1992-1994 32 ex-Luftwaffe
RF-4Es were also transferred to Turkey and they were deployed at 113rd
and 173rd squadrons. The existing F-4Es of the 172nd Sq were
transferred to the 171st. As a result the 171st Sq. were given the
ground attack, the 172nd Sq. the interception and the 173rd. Sq. the
photo-reconnaissance roles.
RF-4E
is the photo-reconnaissance variant of the F-4E “Phantom”. They
have been one of the most important means of reconnaissance of the
Turkish Air Force. TuAF has acquired 236 “Phantoms” as new
purchases or as transfers from other NATO countries. 54 of these were
RF-4E’s.
46
RF-4Es which retired from the Luftwaffe were given to the TuAF on a
German loan and they were transferred to Turkey in between 1992-1994.
The planes were handed over to the 113rd and to the 173rd Squadrons.
The existing F-4Es of the 173rd Sq were transferred to the 172nd
Squadron.
The
5000th F-4E “Phantom” is operational at the 112nd Squadron.
The
Turkish Air Force demanded proposals from two firms in order to
upgrade her 54 F-4E “Phantom”s and to elongate its service life.
One of the firms which participated was Daimler Benz Aerospace which
accomplished the F-4F ICE upgrade prıgram of the Luftwaffe and the
other one was Israel Aircraft Industries “IMI”. IMI was awarded
with the US $ 600 Million contract. According to the contract the
first 26 planes would be upgraded in Israel and the remaining 28
planes would be upgraded in Turkey. IMI would be the supplier of all
the necessary kits to Turkey.
The
fist two planes, 73-1025 and 73-1032 were flown to Israel on February
27th, 1997. The upgrading of the first plane was completed and on
February 11th,1999 73-1032 made its first test flight. The first
deliveries to the Turkish Air Force started on January 20th, 2000 and
the upgrading will be completed in 2003.
One
of the main modifications were the installation of the ELO/M-2032
radar by Elta Electronics
instead of the proposed Norden APG-76. Kaiser/E1-OP wide angle HUD and
HOTAS for the pilot were some of the major improvements. Astronautical
air data computer together with Elsra SPS-100, Elta passive/active
electronic war systems and GPS INS were also installed.
The
structural changes was to increase the strength of the body against
fatigue and the replacement of all the cabling works.
The
first “Terminator”s were deployed at the 111th Squadron at the 1st
Jet Air Base. The useful life of the upgraded F-4Es have been
elongated to the year 2020.
|
|
|
MEVCUT
F-4E/RF-4E ÜSLERİ -- F-4E/RF-43 DEPLOYMENTS AT PRESENT
1.inci
Ana Jet Üs, Eskişehir / 1st Jet Air Base, Eskişehir
111.
Filo /111st Squadron..................................... F-4E/2020
“Terminator”
112.
Filo/112nd Squadron..................................
F-4E “Phantom II”
113.
Filo/113rd Squadron.................................. RF-4E “Phantom
II”
3.üncü
Ana Jet Üs, Konya / 3rd Jet Air Base, Konya
131.
Filo/131st Squadron.................................. F-4E “Phantom
II”
132.
Filo/132nd Squadron.................................. F-4E “Phantom
II”
7.nci
Ana Jet Üs, Erhaç / 7th Jet Air Base, Erhach
171.
Filo/171st Squadron................................... F-4E “Phantom
II”
172.
Filo/172nd Squadron.................................. F-4E “Phantom
II”
173.
Filo/173rd Squadron................................
RF-4E “Phantom II”
|
|
|
F-4E
specs/doneleri:
Crew/mürettebat:
2, engines/motorlar:
2 x General Electric J-79-GE-15, thrust/itiş gücü: 75.46
kN/ea. , Wingspan/kanat açıklığı: 11,68m.
Length/boyu: 17,71m. Height/yükseklik: 4,99m.
Max take-off weight/azami kalkış ağırlığı: 26,886kg.
Max speed/azami hız: 2,310km/h.
Cruising speed/seyir hızı: 974km/h.
Range/menzil: 2,888km. Ceiling/tavanı: 18,100m.
Armament/silah donanımı:
Up to 7,230kg of externally carried nuclear or conventional bombs,
rockets, missiles, or 20mm cannon pods in various combinations
including 4 x AIM-9 “Sidewinder” & 4 x AIM-7 “Sparrow”
AA missiles/ 7,230kg’a kadar nükleer, konvansiyonel bombalar,
roketler ve 20mm top podu dahil değişik kombinasyonlar(4 x AIM-9
“Sidewinder” ve 4 x AIM-7 “Sparrow” AA güdümlü füze
dahil).
|
|