Yer
ve ucus egitimininde ust duzeyde basari saglamak
Bir
sure once yaptigim bir telefon konusmasi
ucus ve yer egitimini nasil butunlestirdigimiz , daha dogrusu
butunlestiremedigimiz konusunu uzun sure dusunmeme neden oldu.
Arayan yeni bir ogrenci idi. Ucus ogretmeninden memnun oldugunu
soyluyor ama yer
derslerini benimle almak istedigini anlatiyordu. Nedenini israrla
sorunca ,ucus ogretmeninin o na ; “yer egitiminin kendi sahasi
icinde bulunmadigini” ve egitiminin teorik
bolumunu baska bir egitmenle halletmesi gerektigini,cunku yer
egitiminin ayrica onemli bir dal oldugunu acikladigini belirtti.
Durustlugu nedeni ile bu egitmene on uzerinden on puan verilebilir
fakat bu sekilde yapilan bir aciklama ogrenciye ucusun tamamen ucak
kontrolunden ibaret olmadigini gostermenin,yer dersinin onemini
anlatmanin belki de en yanlis yoludur.
Ucmanin
buyuk bir bolumunun sadece makineyi ucurmayi
ve indirmeyi ogrenmek oldugu
zamanlar vardi fakat o
gunler coktan geride kaldi. Gunumuzun ucaklari daha basit ve kolay
ucurulabilir olsa da kurallar, yasalar ve prosedurler daha karmasik
hale geldi. Gunumuzde cagdas sayilabilecek
bir egitim programinin yer
ve ucus egitiminin cok iyi dengelenmis bir bilesimi olmasi
gerekmektedir.
Egitmenin
ogrencisi ile yerde gecirdigi zaman cok degerli oldugundan ogrencinin
bu programin maliyeti hakkinda
cok iyi bilgilendilendirilmesi sarttir.
Pilot
adayi ogrencilere
yer egitiminde uc basamakta hedefe ulasildigi aciklanmalidir.
Bunlar:
1.
Temel bilgi ve teori.
2.
Ucus oncesi ve sonrasi degerlendirme.
3.
Yazili teste hazirlik.
Bu
uc basamagi en kisa zamanda basariyla sonuclandirilmasi icin egitmen
ve ogrencinin bir araya
gelerek bir ders taslagi hazirlamalari
gerekmektedir.Cevrede tum
gun suren bir ucus okulu var ise bu secenek degerlendirilebilir. Bunun
yaninda iyi bir egitmen ; ogrencileriyle bire bir zaman gecirmeyi
yeglemelidir.
Bazi
derslerin tamamen yer dersinden ibaret oldugunu bilmek ve bunlari ucus
saati ile birlestirmemek gerekir. Eger ogrenci havada yapacagi
performans manevralari na
tum dikkatini vermisse o na weight and balance konusunu anlatmak egitim
donemindeki cok degerli zamani bosuna harcamaktir.
Temel
yer egitiminin yeni bir ogrenciye nasil sunuldugunu bir ornekle
aciklamak gerekirse;
1.
Ilk bir veya iki ucus saati
ucagin ucurulmasi ile ilgili , basitlestirilmis ,ucus oncesi ve
sonrasi degerlendirmeleri kapsamalidir.
2.
Ucus oncesi harici kontrole ogrencinin yaninda gozlemci olarak
katilinmalidir.
3.
Ucagin ayrinti ile incelenecegi bir yer dersi islenmelidir.(Bu
bolum ucagin tum sistemlerini ve ozelliklerini kapsamalidir)
4.
Egitim ucagini hangar da bulunan diger ucaklarla ,aerodinamik
ve performans acisindan karsilastirmali farklari ve benzerlikleri
ogrenciye aktarilmalidir.
5.
Acilmis ve incelemeye uygun ayni tip ve kategorideki
ucagin motoru ogrenciye gosterilerek gerekli noktalar
aydinlatilmalidir.
6.
Son olarak bu bilgi birikiminin ogrenciye ucus oncesi kontrol
de nasil kullanacagi anlatilmalidir.
Ogrenci
ilk solosuna dogru gelisme kaydettikce en az bes saatlik bir yer dersi
ile ogrenciye radio prosedurleri ,acil durum onerileri ve ogrenci
pilot lisansinin sinirlamalari hakkinda bilgi verilmelidir. Solo
ucusundan onceki son egitim
seansinda ise “solo oncesi yazili sinav” bitirilip ogrenci ile
birlikte kontrol edilmeli yanlis veya eksik bolumler duzeltilmelidir.
Yer egitiminin bu ilk gunlerinde evdeki calisma zamaninda kullanilacak
yardimci kitaplar,CD-rom lar,video veya ses kasetleri konusunda karara
varilmali ve yer egitiminin sadece ve sadece kisisel caba ile
gelistirilebilecegi ogrenciye iyice aciklanmalidir.Evde calismanin
yeterli ve etkili oldugu
konusunda bir kontrol programinin hazirlanmasinin ardindan ogrenciye
hirsli ve agresif bir
calismanin ucus egitim maliyetini oldukca buyuk bir oranda
dusurebilecegi aciklanmalidir.
Ucus
oncesi ve sonrasi brifing ,temel yer egitimi ile ucusu biraraya
getiren mukemmel bir ogrenme yoludur.Ucus oncesi
yapilan harici kontrol ve olasi senaryolarla ilgili ogrenciye
sorulacak sorular ve bu durumda ne yapmalari gerektigi ogrencilere
aciklanmalidir. Ucus sonrasi brifing de
gunun degerlendirmesi yapilmali ogrencinin limitleri ve
hatalari once basarili oldugu yanlarin aktarilmasi ve iyi davranisin
pekistirilmesi suretiyle aciklanmalidir. Unutmayin ki iyi hazirlanmis
bir plan her zaman ogrenciyi zorlayacak nitelikte olmalidir. Bu zaman
surecinde ogrenciye gelecek derste islenecek konulara giris yapmak
ogrencinin ilerleme hizina katkida bulunacaktir.
Tum
bu surecin ardindan egitmenin sahsi degerlendirme zamanim
baslamalidir. Ogrenicinin ucus kayitlarina gore gerekli notlar
alinmali ve hangi konularin uzerinde durulmasi gerektigini
belirlenmelidir.
Temel
egitim, gece ucuslari ve cross country ucuslarina baslandiginda da
devam etmelidir. Ogrenciye meteoroloji ve ucus planlamasi hakkinda
gerekli bilgiler tum ayrintilari ile aciklanmalidir. Ilk cross country
plani en az iki saat surebileceginden ogrenciye asiri yuklenmemek icin
bilgileri ucustan bir iki gun once aktarmali ve bu bilgileri
sindirmesi icin zaman taninmalidir. Ucus gunu ise
ucustan en az iki saat once ogrenci ile beraber planin
degerlendirilmesinin ve
hazirlanmasinin yapilmasinin
ayrica bunun ucus oncesi brifing ile birlestirilmesinin ogrenciye
buyuk yarari olacaktir .
Cok
dikkatli ve profesyonelce hazirlanmis yer ve ucus derslerine ragmen
ogrencinin yazili sinavi gecmesi icin ek bilgilere ve ek zamana
ihtiyaci olabilir. Bu sebepten ogrenme
sureci pilotluk meslegine gonul verenler icin bir yasam tarzi
olmalidir. Unutmamalidir ki; icinde yasadigimiz dunyada karsimiza
cikan sorunlarin cevaplari (ozellikle havacilik sektorunde)
coktan secmeli olmayacaktir.
Bilal
Emre Karadag
bekaradag@hotmail.com
PEA
Aviation
Kaynakca
;Handbook of CFI by Earl C. Downs
|