Dünya
helikopter tarihinde çok önemli bir yeri olan “Mil Moskova Helikopter
Fabrikası” 1947 yılında Mikhail Leontyevich Mil tarafından kurulmuştur.
Bugüne kadar 30.000’in üzerinde helikopter yapmış olup yeryüzündeki
her üç helikopterden biri “Mil” markasını taşımaktadır. Ayrıyeten,
Mil helikopterlerinin toplam yük kapasitesi, diğer bütün
helikopterlerin yük kapasitesinden fazladır.
Bugüne
kadar olan çalışmalarında 12 ana tipin tasarım ve üretimlerini gerçekleştirmiştir.
Bu helikopterler Mi-1, Mi-2, Mi-4, Mi-6, Mi-8, Mi-10, Mi-10K, Mi-14,
Mi-17, Mi-24, Mi-26 ve Mi-34’dür. Bunların haricinde de onlarca
deneysel modelleri vardır. Mil tarafından geliştirilmiş helikopterler
bugüne kadar 150 dünya rekoru kırmışlardır. Mi-12 tarafından 1967 yılında
kırılan 40 ton yük kaldırma rekoru halen bir başka helikopter tarafından
kırılamamıştır.
OKB
Mil’in (Mil Özel Tasarım Bürosu) ilk gerşekleştirdiği helikopter
kuruluşundan dokuz ay sonra ilk uçuşunu yapan, piston motorlu Mi-1 çok
maksat helikopteridir. Çok başarılı olan bu tasarım 1965’e kadar üretimte
kalmış, Polonya’da da lisans altında üretilmiştir. 1960’lı yıllarda
da turboşaft motorlu Mi-2 modeli gerçekleştirilmiştir.
1952’de daha fazla yük kapasiteli olan Mi-4 gerçekleştirilmiştir.
40’dan fazla modeli olan bu helikopter en çok üretilen
helikopterlerden biri olup 34 ülkeye ihraç edilmiş, sivil ve askeri
alanlarda kullanım alanı bulmuştur. Mil, 1958’den itibaren eskiyen
pistonlu motor uygulamasını terk ederek turboşaft tahrik ünitelerinin
kullanımına geçmiştir. Bunun ilk örneği de Mi-6’dır.
Sovyetler
Birliği hükümetinin küçük helikopterlere olan ilgisini kaybetmesi
Mil’i ağır yük helikopterleri tasarımına yöneltmiştir. Mi-6,
Mi-10 ve Mi-12 bu uygulamanın sonuçlarıdır. Ağır yük helikopterleri
olan Mi-10 ve Mi-10K’lar 1967’den
itibaren hizmete girmiştir.
Mi-8
Ruslarca ve birçoklarınca bütün zamanların en başarılı helikopteri
kabul edilmektedir.
OKB
Mil yalnız Sovyet hükümeti ve Politbüro önerileri paralelinde
projeler geliştiren bir tasarım ve üretim ünitesinden ibaret değildir,
aynı zamanda da yeni felsefelerin yaratıcısıdır. İlk savaş alanı
helikopteri felsefesinin yaratıcısı ve gerçekleştiricisidir.
Tanklarla birlikte hareket edebilen ilk saldırı helikopteri Mi-24 bu
felsefenin ilk ürünüdür. Bu helikopter Batı’da şaşkınlık yaratmıştır.
20 ülkeye ihraç edilmiş, 30’dan fazla savaş ve mahalli çatışmada
başarı ile görev almış, 2600’den fazla üretilmiştir. İran Irak
savaşında Mi-24’ler çok başarılı olmuştur. Her düşürülen bir
Mi-24’e karşılık Mi-24’ün yok ettiği tank sayısı 16’dır.
Buna ilaveten F-4 Fantom’lar dahil olmak üzere birçok hava hedefini de
yok etmiştir.
Mil
helikoıpterleri günümüzde Türkiye’nin de dahil olduğu 80 ülke
tarafından kullanılmaktadır. Bunların en yaygın olanı Mi-8 ve
Mi-17’dir. Mil, dünya dünya helikopter pazarının üçte birine
sahiptir. Günümüzde birçok tanınmış Rus havacılık kuruluşu
ekonomik sorunlarla boğuşurken Mil Moskova Helikopter Fabrikası bu
sorunlardan uzak bir şekilde çalışmalarına devam etmektedir
|
“Mil
Moscow Helicopter Plant” which occupies a very important place in the
history of World helicopters was founded by Mikhail Leontiyevich Mil in
1947. Mil has produced more than 30.000 helicopters and one of every three
helicopter produced bears the “Mil” trademark. Additionally, the total
weight lifting capacity of all the “Mil” helicopters produced
surpasses the sum of the
others.
During
their works up to present day, they have completed the design and the
production of 12 main types of helicopters. These are namely Mi-1, Mi-2,
Mi-4, Mi-6, Mi-8, Mi-10, Mi-10K, Mi-14, Mi-17, Mi-24, Mi-26 and Mi-34.
Apart from these there are tens of experimental models made. Mil
helicopters have broken 150 world records. The weight lifting record of 40
tons broken by Mi-12 has not yet been surpassed.
The
very first helicopter of OKB Mil (Special Construction Bureau) is Mi-1
which made its first flight merely nine months after the foundation of OKB
Mil. This very successful model remained in production until 1965. They
were also produced under-licence in Poland. In 1960’s Mi-2, the variant
equipped with turboshaft engines was realised. In 1954, Mi-4 with a higher
payload was designed. Mi-4 which has more than 40 variants and models is
one of the most produced helicopters and it was exported to 34 countries.
It also found applications in the military. Starting with the year 1958
Mil abandoned the aging piston engine technology and they reverted to the
application of turboshaft engines. The first example of this alteration
was Mi-6.
After
the Soviet Goverment’s loss of interest in light helicopters, Mil
concentrated its works on heavy cargo helicopters. Mi-6, Mi-10 and Mi-12
are the results of those works. Heavy cargo helicopters Mi-10 and Mi-10K
have entered service starting on 1967.
Mi-8
is accepted by the Russians and many others as the most successful
helicopter of all times.
OKB
Mil is not only a designer working in accordance with the guidance of the
Soviet Goverment and the Politbureau but also a creator of new
philosophies. It is the creator and the realiser of the first battlefield
helicopter. The Mi-24 which can operate simultaneously together with the
battle tanks is the first product of this philosophy. This helicopter
caused bewilderement in the West. They were exported to 24 countries and
they took part in more than 30 wars and local conflicts. They were also
very successful in the İran-Iraq War. The number of tanks destroyed for
every Mi-24 shot down is 16. Additionally they also destroyed airborne
targets including F-4 Phantoms.
Mil
helicopters are being used in 80 countries including Turkey. The most
widely-spread models are Mi-8 and Mi-17. Mil nowadays has a one-third
share in the World helicopter market. Eventhough most of the Russian
aviation establishments are struggling with economical problems Mil is
continuing its works far away from these difficulties.
|