|
|
Breguet.14’ler,
SPAD ve Nieuport’larla birlikte 1.Dünya Savaşı’nda rol almış
Fransız tayyarelerinin en tanınmış olanlarındandır. Fransız’lar
tarafından üretilmiş, zamanının en başarılı bombardıman uçağıdır.
ABD, İngiltere gibi birçok ülke tarafından lisans altında üretilmiş,
1920’lerin sonlarına kadar kullanılmıştır.
Breguet
firması savaşın ilk yıllarında
BM.4 ve Breguet.5’leri ürettikten sonra bir süre siparişsiz
kaldı. Bu arada da kendi dizaynı olan “AV” modelini geliştirdi.
Bu model alt kanat altındaki kızaklarda bomba taşıyabiliyordu ve o
zaman için önemli bir yenilikti. Gövde yapımında da oldukça büyük
oranlarda duralumin kullanılmıştı. Ocak 1917’de deneyler
tamamlanıp AV.2’ler hizmete girince çağdaşı olan Alman ve İngiliz
uçaklarından çok daha üstün olduğu görüldü.
1916 yılının
Kasım ayında Fransız hükümeti iki kişilik kara birlikleri
koordinasyon uçağı “A”, üç kişilik uzun menzilli keşif uçağı
“A1”, iki kişilik av uçağı “C” ve üç kişilik bombardıman
uçağı “D”nin geliştirilmesi için emir verdi. Breguet firması
bu talebe “AV” modelinin varyasyonları ile cevap verdi. “A”
gereksinimi Breguet 14.A2 ile karşılanmıştı. Av modeli ise daha
ileride Breguet 17 olarak çıkacaktı. Diğer modellerin prototipleri
yapıldıysa da bir müddet sonra bunlardan vazgeçildi.
Türk Silahlı
Kuvvetleri’nde toplam 18 adet Breguet 14.A2
görev yapmıştır. Bu uçaklardan ilki 21 Eylül 1921’de
Yunan Kuvvetleri’nden ele geçirilmiş mecburi iniş yapmış bir uçaktır.
İkincisi ise yine Yunan’lılardan 26 Ağustos 1922’de vurulmak
suretiyle ele geçirilmiştir. İlk ele geçirilen uçağa
“Sakarya”, ikincisi ise “Garipçe” isimleri verilmiştir.
Cumhuriyet’in
kuruluşunu müteakip 1924 yılında Fransa’dan 16 adet Breguet
14.A2 satın alınmıştır. Uçaklar demonte olarak getirilmiş ve
montajları 1924 Aralık ayında Gaziemir’de yapılmıştır. Bu uçaklar
1926 yılına kadar görevde kalmıştır.
|
|
Breguet.14s
are among the best known Frech aircraft that participated the WW1. It
is was of the most successful bombers built by the French. They were
produced under licence by countries such as USA, United Kingdom and
they were used until late 1920s.
During the
first years of the War Breguet was involved with the production of
Breguet.5 and BM.4. After a short time they were left without any
orders and they started working on a design of their own called
“AV”. This model was equipped with racks under the lower wing for
carrying bombs. Duralumınum was also extensively used in the
construction of the cockpit. When the tests were concluded and they
started becoming operational it was found out that they were superior
to the contemporary British and German designs.
In November
1916 the French goverment demanded the developments of an army
coordination plane “A”, long-range reconnaissance plane with three
crew “A1”, A hunter plane with a crew of two “C” and and a
bomber plane with a crew of three “D”. The Breguet firm answered
these proposals with the variations of “AV”. The demand for model
“A” was met by the Breguet 14.A2. The hunter model was to appear
as Breguet.17 in the near future. The other models weredropped from
program eventhough prototypes were made.
18 examples
of Breguet 14.A2s have served the Turkish Armed Forces. The first one
was a Greek plane captured on Sept. 21 1921. This plane was named
“Sakarya”. The second one was also a Greek plane which was forced
to land by fire on Aug.22 1922 . This plane was named “Garipçe”.
After the
foundation of the Republic 16 more Breguet 14.A2s were purchased to
France. They were brought in SKD (semi knocked down) form and they
were assembled at Gaziemir in December 1914. These planes remained in
service until 1926.
|
|
|
|
Özellikleri/specifications:
Mürettebat/crew:2, motor/engine: 1 x Renault 12Fex in-line/sıra motor, gücü/power: 300HP, kanat açıklığı/wingspan:
14.37m, uzunluk/length: 8.87m, yükskelik/height: 3.33m, boş ağırlık/empty
weight: 1030kg, azami ağırlık/max weight: 1565kg, azami hız/max
speed: 185 km/h, tavan/ceiling: 6100m, havada kalış süresi/airborne
endurance: 2 ¾ hr, silah donanımı/armament: 3 x 7.7mm MG (1 ad.
öne bakan sabit ve senkronize, 2 ad. Arka kokpitte döner/ 1 x
front firing fixed & senchronized, 2 x on rear cockpit rotary),
4 x 120mm bomba/bombs
|
|
