|
(V) Horozluhan/Konya Hava Birliği:
Barış planına göre, Filistin Cephesinden Konya'ya gelen subay ve
tayyareler İzmir'e nakledilecekti. 6 Şubat 1919'da nakil emri
verildi. Ancak, eldeki araçların noksanlıağı ve tayyarelerin çoğunun
faal olmaması sonucu, Konya İstasyon Komutanlığı 17 Mart
1919'da İzmir'e gidilemiyeceğini İstanbul'a bildirdi. Böylece
tayyarelerin Yunan kuvvetlerinin eline geçmesi önlenmişti.
Konya Tayyare İstasyonu'nda az da olsa uçuş faaliyeti yapılıyordu.
10 Ağustos'ta Astsubay Remzi deneme uçuşu yaparken düştü.
Tayyare kırılmış, kendisi kurtulmuştu. 10 ve 14 Ağustos'ta Behçet,
Komutan Yardımcısı Rasıt Yüzbaşı Rasim ve Rasıt Teğmen
Osman Nuri (Baykal) ile ikişer deneme uçuşu yaptılar.
14 Ağustos'ta Behçet ve Osman Nuri, AEG C-IV tayyaresi ile ve
Astsubay Cemal, Albatros D-III tayyaresi ile görev uçuşu yaptılar.1919
yılı Eylül ayında Beyşehir'e bir tayyare düşmüş, pilotu
kurtulmuştu. 1919 yılında Konya'da yapılan uçuşlarda üç kırım
olmuştu. 1920 yılı başlarında Konya İstasyonu Kurtuluş Savaşı'na
katılmak için hazırlık yapıyordu.
(VI) 1919-1920 Yıllarında Konya'daki Tayyareler:
ALBATROS D-VII/Av 160 beygir (5 adet)
Yeni
Numarası : Osmanlı Numarası :
Alman Numarası : Fabrika Numarası :
İstasyon Numarası:
-
AKD 14
5059/17
1767 (Motorsuz)
6
-
AKD 17
5058/17 1719
(Motorsuz)
7
-
AKD 19
3252/17
1726 (Motorsuz)
9
AKD 22
5079/17
1787
5
AKD 23
5023/17 1731
ALBATROS D-V/Av 260 beygir (2 adet)
Osmanlı
Alman
Fabrika
Askeri Numarası : Askeri
Numarası : Numarası :
-
7409/17
?
-
7445/17
?
AEG C-IV/Silahlı Keşif 160 Beygir (4 adet)
Yeni
Numarası : Osmanlı
Numarası : Alman Numarası
: Fabrika Numarası : İstasyon
Numarası :
11
-
7094
5668
- (Motorsuz)
12
-
4871
-
-
13
-
7101 5861
- (Motorsuz)
14
-
7096
5670 (Beyşehir'de
kırıldı)
(d) 2 nci Sınıf Erzurum Tayyare İstasyonu:
Birinci Dünya Savaşı sonunda doğu cephesinin muhtelif
yerlerinden gelen tayyare ve personelden oluşan iki bölük bağlanmıştı.
Hava Kuvvetleri Müfettişliği'nin 22 Aralık 1918 tarihli emri
gereğince Erzurum'da kurulacak 2 nci Sınıf Tayyare İstasyonu ve
İstasyon bağlıları 7 nci ve 8 nci Bölüklerin kurulması için
yapılan atamalar şöyleydi.
(I) 2 nci Sınıf Erzurum Tayyare İstasyonuna Bağlı 7 nci
Tayyare Bölüğü Personel Durumu (1919-1920):
Görevi
:
Sınıfı
: Rütbesi :
Adı
: Memleketi
:
Bölük
Komutanı Rasıt
Yüzbaşı
Muzaffer
İstanbul (Katılmadı)
Bölük
Komutanı Rasıt
Üsteğmen
A.Hikmet
Erzurum
Pilot
Pilot
Üsteğmen
A.Kamil
Aydın
Pilot Pilot
Sivil
H.Hüsnü
İstanbul
Pilot
Pilot
Astsubay
M.Hikmet
İstanbul
Rasıt Rasıt
Üsteğmen
İhsan
İstanbul
Rasıt
-
Üsteğmen İ.Ethem Kütahya
Rasıt
-
Üsteğmen
Fazıl
-
Rasıt
-
Üsteğmen
Salih
Erzurum
Rasıt -
Teğmen
A.Hamdi
-
(II) 2 nci Sınıf Erzurum Tayyare İstasyonuna Bağlı 8 nci
Tayyare Bölüğü Personel Durumu (1919-1920):
Görevi
:
Sınıfı
: Rütbesi :
Adı
: Memleketi
:
Bölük
Komutanı
Rasıt
Üsteğmen
Murat İstanbul
Pilot
Pilot
Astsubay
A.Halim (CANKO) İstanbul
Pilot
Pilot
Astsubay
H.Basri (ALEV)
Yozgat
Pilot
Pilot
Astsubay
Bezmi
-
Rasıt
Rasıt
Teğmen
Kadri Kırşehir
Rasıt
Rasıt Teğmen
A.Rahmet
Kerkük
Rasıt
Rasıt Teğmen
Tevfik (BEŞGÜL)
-
Rasıt
Rasıt
Teğmen İ.Hakkı
-
Rasıt
Rasıt Teğmen
H.Hüsnü
İstanbul
Rasıt
Rasıt
Teğmen
Esat (YARKINÖZ)
İstanbul
(III) Erzurum'daki Tayyare Durumu:
ALBATROS C-II/Silahlı Keşif 160 Beygir (2 adet)
Osmanlı
Askeri Numarası :
Alman Askeri Numarası : Fabrika
Numarası :
AK 45 215/17
543
AK 79
213/17
540
FARMAN F 30/Keşif 160 Beygir (4 adet): Ruslardan ganimet olarak alınan
bu tayyarelerin hiç biri faal değildi.
MORANE PARASOL L 80-B/Keşif (6 adet): Bu tayyareler de Ruslardan
ganimet olarak alınmıştı.
NİEUPORT 60-B (1 adet): Ruslardan ganimet olarak alınan bu tayyare
de faal değildi.
İstasyon Komutanının Aralık 1919 tarihli kuvvesine göre 13 adet
tayyare vardı.
(e) Elazığ'da Bulunan Tayyarelerin Durumu:
Elazığ'da, Musul'dan getirilen eski 2 nci ve 13 ncü Bölüklerin
Tayyareleri bulunuyordu.
ALBATROS D-III/Av 160 Beygir (2 adet)
Osmanlı
Askeri Numarası : Alman
Askeri Numarası : Fabrika Numarası
: Bölük Numarası :
AKD 4
3524
1728
4 (Faal)
AKD 7
5093 1733
7 (Gayri faal)
AEG C-IV/Keşif 160 Beygir (1 adet)
Osmanlı Askeri Numarası : Alman
Askeri Numarası : Fabrika Numarası
:
8
7023
5667 (Motorsuz)
HALBERSTAD D-V/Av 160 Beygir (4 adet)
Osmanlı Askeri Numarası :
Alman Askeri Numarası : Fabrika
Numarası
:
HK
23
3503
496 (Faal)
HK 7
3510
503 (Faal)
HK 25
3507
500 (Motorsuz)
HK 22
3502
495 (Motorsuz)
Ayrıca, kırım geçirmiş olan bir Albatros tayyaresinin gövdesi
vardı. Aralık-Ocak aylarında Üsteğmen Sabri (Şam) ve Şubat-Haziran
aylarında Üsteğmen M.Halit (Humus) müfrezeye komuta etmişti.
(f) 2 nci Sınıf Erzincan Tayyare İstasyonu:
Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Diyarbakır yolu ile Elazığ'a
çekilen 2 nci Tayyare Bölüğü personel, tayyare ve malzemeleri
ile Elazığ'da bir tayyare istasyonu kurulmasına çalışılmıştı.
Milli Savunma Bakanlığı emri ile Elazığ birliği kaldırılarak
Erzincan'da 2 nci Sınıf Tayyare İstasyonu kurulmuş ve 2 nci
Tayyare Bölüğü Erzincan'a bağlanmıştı. Erzurum'daki bölüklerin
Erzincan'a intakali planlanmış ve atamalar birliklere bildirilmiş
ise de gerçekleşmemiş ve yeni tertipler alınmıştı.
(I) Erzincan Kadrosu, 2 nci Sınıf Tayyare İstasyonuna
Ataması Planlananların İsimleri:
Yeni
Atandığı Yer :
Sınıfı :
Rütbesi : Adı
: Memleketi :
Bulunduğu Yer :
İstasyon
Komutan V. Rasıt
Yüzbaşı Fettah
İstanbul
Kuvayı Hv.Müfrezesi
Tay.İstasyon
K.
Pilot
Yüzbaşı Abdullah
Van
7.ve 8. Bl.K.da
İstasyon
Ref.Subayı Rasıt
Üsteğmen A.Hikmet
Erzurum
10 Bölük'te
Tayyareci
Pilot
Astsubay Mustafa
Isparta
Yeşilköy Tay.İstasyonu
Tayyareci
Pilot
Takım Başı Kazım
Istanbul Yeşilköy
Tay.İstasyonu
Tamirhane
Md.
Rasıt Üsteğmen
M.Ziya Istanbul
Yeşilköy Tay.İstasyonu
(II) Barış Zamanı Geçici Kadroya Göre Erzincan Tayyare İstasyonuna
Bağlanacak 7 nci Tayyare Bölüğüne Atanan Personel:
Yeni
Atandığı Yer :
Sınıfı : Rütbesi
: Adı
: Memleketi
: Bulunduğu Yer :
Bölük
Komutanı
Rasıt Yüzbaşı
Muzaffer
Istanbul
Tay.Top.Müf.Vkl.
Rasıt Topçu
Üsteğmen Ethem
Kütahya
9.Bölük K. V.
Rasıt
Süvari Üsteğmen
Salih
Erzurum
3.Bölük K. V.
Rasıt
Piyade Üsteğmen
Ziya
Preveze 3.Bölük
Bölük
Tayyareciliğine Pilot
Üsteğmen Kamil
Aydın Kuvayı
Hv. Müfrezesi
Bölük
Tayyareciliğine Pilot
Astsubay M.Hikmet
İstanbul
6.Bölük
Bölük
Tayyareciliğine Pilot
Sivil H.Hüsnü
İstanbul
3.Bölük
Bölük
Tüfekçisi
Usta
4.Sınıf
M.Ragıp
İstanbul
7.Bölük
(III) Barış Zamanı Geçici Kadroya Göre Erzincan Tayyare
İstasyonuna Bağlanacak 8 nci Tayyare Bölüğüne Atanan Personel:
Yeni
Atandığı Yer :
Sınıfı : Rütbesi
: Adı
: Memleketi
: Bulunduğu Yer
:
Bölük
Komutanı
Rasıt
Üsteğmen Murat
Çerkeş
3.Bölük
Rasıt
? Üsteğmen
Kadri
Kırşehir 9.Bölük
Rasıt
Topçu Üsteğmen A.Rahmet
Kerkük
7.Bölük
Rasıt
Topçu Teğmen
H.Hüsnü İstanbul
8.Bölük
Rasıt
Piyade Teğmen
Esat İstanbul
Yeşilköy Tay.İstasyonu
Bölük
Tayyareciliğine Pilot
Astsubay Mükerrem
?
7.Bölük
Bölük
Tayyareciliğine ?
Astsubay Abdülhalim
Karahisar
8.Bölük
Bölük
Tayyareciliğine ?
Astsubay Hüseyin
Yozgat
Yeşilköy Tay.İstasyonu
(3) Tayyarelerde Kullanılan Milli İşaretler Ve Renkleri
(Ateşkes Andlaşması Öncesi):
Milli Kuvvetler, kanat ve gövde yanında kırmızı dörtgeni
muhafaza etmiş ve istikamet dümeninde kırmızı zemin üzerine ay
yıldızlı kokart kullanılmasını kabul etmişti.
Bazı tayyarelerde kırmızı dörtgen içinde de ay yıldız işaret
kullanılmıştır. Kurtuluş Savaşı'nın son yıllarında gövde
yanındaki kırmızı dörtgenin içine uçağın ismi veya numarası
yazılmakta idi.
1918 yılında Deniz Kuvvetleri tanıma kokardı olarak siyah dörtgen
yerine kanat ve kuyruğa Türk Bayrağını, yani kırmızı zemin
üzerine ay yıldızı kabul etmek için girişimde bulundu, bir kısım
tayyarelerde uygulandı.
1915'den beri
Deniz Kuvvetleri bu kokartlar üzerinde ısrar ediyordu. Boya
sarfiyatı gözönüne alınarak masraflıdır düşüncesi ile bu
teklif reddedildi. 1919 Şubat ayında Hava Kuvvetleri Müfettişliği
siyah dörtgeni kırmızıya çevirmeyi başarmıştı. (Sayfa 31 ve
32 'deki resim ve şema)
|
