|
F-86
North American Sabre nin hizmete girdiği 1947 yılından bugüne
Amerika'nın hava savaşı için optimize
edilen ilk uçak olan F-15
ile ona karşı Rus ların cevabı olan Su-27
Flanker in karşılaştırması her iki uçağın artıları
eksileri birbirine fark atan mümeyyiz vasıfları kabiliyetleri.
Önce
her iki uçağın “broşür
bilgileri”
|
|
|
F-15C
MSIP
|
Su-27S
|
|
Kanat
açıklığı (span)
|
13.05m
(42ft9 in)
|
14.70m
(48ft2. 3/4in)
|
|
Uzunluk
(lenght)
|
19.43
(63ft9 in
|
21.94m
(71 ft11,3in
|
|
Yükseklik
(height)
|
5.93m
(18 ft5,5in
|
5.63m
(19 ft5,5in
|
|
Kanat
alanı (wing area)
|
56.49m2
(608ft2
|
62m2
(667,4 ft2
|
|
Military
thrust
|
2x14.590lb.st
2x64.9kN
|
2x16.755lb
st 2x74.5 KN
|
|
Maximum
thrust azami güç
|
2x23,770lb
st (2x105,7kN
|
2x27,560lb.st
(2x122,6kN
|
|
Standart
internal (dahili)fuel
|
7,836
litre (1,724ımp galon
|
7,660
litre (1,685 Imp galon
|
|
Conformal
(şekle uyan)tank ile
|
2x2,839
litre (2x625 ımp galon
|
4,340
litre( 954 ımp galon
|
|
Sub
total (aratoplam
|
13,514
litre (2,973 ımp galon
|
12,000
litre (2,639 imp galon
|
|
External
fuel (harici yakıt tankı
|
3x2,309
litre (3x508 ımp galon
|
None---
yok
|
|
Max
fuel capasity azami
yakıt
|
20,441
litre (4,496 ımp galon
|
12,000
litre (2,639 ımp galon
|
|
Air
refueling prob havada ikmal
|
ARRA
|
None-
yok
|
|
Boş
ağırlık empty weight
|
12,790
kg (28,200 lb
|
16,000
kg (35,375 lb
|
|
Typical
TO(kalkış ağırlığı)weight
|
20,245
kg (44,630 lb
|
22,500
kg (49,605 lb
|
|
MaxTO
(azami kalkış ağırlığı)wt.
|
31,057
kg (68,470 lb
|
33,000
kg (72,753 lb
|
|
Wing
loading- kanat yuklemesi
|
358kg/m2
(73,4lb/ft2
|
363kg/m2
(74,3 lb/ft2
|
|
Wingloading
max. azami kanatyuk.
|
550kg/m2
(112,6lb/ft2
|
532kg/m2
(109 lb/ft2
|
|
Power
loading güç yüklemesi
|
0,93lb/lbst
(95,8 kg/kN
|
91,8
kg/kN (0,90 lb/lb
st
|
|
Powerloading
at max. TO
|
1,44
lb/lb st (146,9
kg/kN
|
1,32lb/lb
st (134,6 kg/kN
|
|
Max.speed
azami hız 36100ft de
|
2,660km/h
(1,435 kts
|
2,500
km/ (495 kts1,350
kts
|
|
Max
speed sea level deniz sev.
|
1,472.km/h
(795 kts
|
1,400
km/h (756 kts
|
|
Cruise
normal seyir hız
|
917
km/ (495 kts
|
|
|
Max
rateof climb tırmanma
|
50,000ft/min
(254 m/s
|
54,100
ft/min (275 m /s
|
|
Ceiling
servis tavanı
|
60,000ft
(18,300 m
|
60,500
ft (18,500m
|
|
8
AAM ile radius çap (hi-lo-hi)
|
955
nm (1,770 km
|
N/A
mevcut değil
|
|
Hi-lo-hi
6 AAM ile çap –radius
|
N/A
|
810
nm (1,500 km
|
|
Azami
menzil ferry range
|
2,500
nm (4,630 km
|
1,985
nm(3,680 km
|
|
With
max fuel
|
3,100
nm (5,740 km
|
1,985
nm (3,680 km
|
|
|
F-15
in hikayesi 1969 lara kadar gider. O yıl Mc Donnel Dauglas
çift motorlu uçak projesi ile USAF tarafından seçilir. İlk
F-15 uçuşunu 27 temmuz 1972 de yapar. Motorları prat-witney f-
100 dür . f-15 servise 1974 yılında girer. Öte yandan rakibi
su-27 cephesinde işler bukadar hızlı yürümez. İlk prototip
Su-26 20 mayıs 1977 de uçar. (ilk F-15 in teslim edilişinden
30 ay sonra) ama gene de su-27 1982 ye kadar hizmete giremez. Su-27
geç hizmete girmesine rağmen mükemmel
bir uçak olur. Onun modifiye edilmiş versiyonu olan P-42 tırmanma
rekorlarını alt üst eder. Aşağıdaki tabloda
tırmanma değerleri karşılaştırılmıştır.
|
|
F-15
ile P-42 nin mukayeseli tırmanış değerleri (saniye)
|
Climb
to (-yüksekliğe çıkış
|
F-15
|
P-42
|
Difference
–fark
|
|
9,843
ft (3,000 m
|
27,57
s
|
25,373s
|
-8,0%
|
|
19,658
ft (6,000m
|
39,33
s
|
37,05
s
|
-5,8%
|
|
29,528
ft (9,000 m
|
48,86
s
|
44,18
s
|
-9,6%
|
|
39,370
ft (12,000m
|
59,38
s
|
55,54s
|
-6,5%
|
|
49,212
ft (15,000m
|
77,02
s
|
70,33s
|
-8,7%
|
|
|
Su-27
sürekli gelişen mükemmel kabiliyetlere ulaşan bir avcı uçağı
neslinin öncüsü olarak tasarlanmıştı. Kendisinden türeyen Su-30
Su-33
Su-35
Su-37
ler bunun kanıtıdır. Ama soviyet ekonomisinin çöküşüyle
birlikte bu uçakların üretimi de sekteye uğradı . Su-27 ye iki
adet AL-31F motoru güç vermektedir ama yakıt tüketimleri hakkında
net bilgiye sahip
olunamamıştır. Ama Rus yolcu uçaklarındaki turbofanlara
da güç veren bu motorların airlinerlardan bilinen özellikleri göz
önüne alındığında F-15 e güç veren F100 –PW-220
lerden daha iyi olduğu şüphelidir. Bu da menzil konusunda
F-15 i öne çıkarıyor.
F-15
ve Su-27 her iki si de hava yer kabiliyetine adapte edilebilmekle
beraber asıl dizayn amaçları hava üstünlük (air superioriti)
dir.
Maximum
thrust art yakıcılarla güç kıyaslandığında 122,6 kN ile
su-27 %15,9 daha güçlü olduğu görülür. Öte yandan Su-27 nin
daha ağır olduğu gerçeği göz önüne alınırsa ağırlık başına
güç dengesinin F-15 lehine döndüğü görülür üstelik F-15 in
motorları azami güçün %61.4 ünü afterburner kullanmadan
vermektedir. Su-27 de bu oran %60.7 dir. Üstelik AAM
konfigurasyonları F-15 de daha düzenli daha az sürtünme (drag )
doğuracak şekilde iken Su- 27 de tersidir. Yeri gelmişken motor
yerleşimleri felsefesine de değinelim rus yapımcı Sukhoi nin
temel aldığı şey güvenliktir. Bu yüzden iki motor birbirinden
uzakta konuşlandırılmıştır (aynı felsefeyi Norttrop-Grumman F-14
Tomcat te de görürüz)
böylece yangına vs ye karşı güvenlik artmış
contaminasyon tehlikesi azaltılmış ama aerodinamiden
fedakarlık edilmiş sürtünme artmıştır.
Güvenlikten kazanılırken karın alında füze taşınılırken
feda edilmiştir yani sürtünme. Bu yüzden Su-27 leri karın altı
füze taşıma konfigürasyonunda nadiren görürüz . Bu
paylonlarda tandem olarak iki R-27 (AA-10 Alamao )füzesi taşınır
daha doğrusu taşınamıyor çünkü vibrasyona sebep oluyor uçuş
stabilitesini zora sokuyor.
Amerikan
deyişidir: domuzla
güreş tutma her ikinizde çamur içinde kalırsınız ve domuz
bundan hoşlanır.
Aynı şey F-15 pilotlarına eğitimde de tavsiye edilir .
Olağan üstü manevra kabiliyetine sahip birde pilot başlığına
monte edili efraruj güdümlü füze tarayıcı –hedefleme sistemi
olan (R-27 AA-10 Alamo için) bir Su-27 hafife alınacak bir düşman
değildir hatta görüş menzili dışında (BVR) olsa bile. Su-27
nin
pulse dopler radarı (phazotronN001) 10 adet hedefi aynı
anda takip edip iki tanesini de aynı anda angaje edebilir. F-15 ve
Su-27 radarları nominal 100 nm (185 km ) menzile sahiptir. Ama Rus
radarının bakım ve servisinin daha güç olduğu söylenir. Kısa
menzilli füzeler için Rus pilotları kaska monteli laser güdümlü
ve IR ısı güdümlü füzeler için hedefleme sistemine sahip iken
USAF pilotları bu lükse şimdilik sahip değiller ancak ilerde
AIM-9x füzeleri için böyle bir sistem düşünülmektedir. BVR görüş
menzili dışı arenasına gelince: Su-27 nin AA-10 Alamo (R-27 orta
menzil için R-27R ve ısı güdümlü R-27T
(Alamo-B) seçenekleri yanında
daha uzun menzilli (110 km) SARH R-27 ER (Alamo-C) ler de
vardır. F-15 ler ise öncelikli olarak AIM-120B kullanırlar.
Su-27
nin azami havadan havaya konfigurasyonu 10 füzedir bu rakam F-15 de
8 dir. Binayenaleyh yukarda da söz edildiği gibi karın altında
tandem konfigurasyonunda taşınan R-27 ler aşırı sürtünme ve
titreşim
karekterleri yüzünden kullanılamadığından iki üçağın
muharebe silah yükü eşit oluyor. Su-27 daha uzun menzilli füzeleri
ile avantajlı gibi gözükse de AIM120 lerde denenmiş ve kendini
etkinliğini kanıtlamış füzelerdir (körfez savaşı ve sırbistan
üzerinde) Su-27 30mm lik daha etkili bir top a sahip iken 150 atımlık
sayısı pek az kalıyor F-15 in 940 atımlı 20mm lik M61A1 inin
yanında
(dakika atım sayıları 1500 rpm ye karşı 6000 rpm)
Hava
savunma sistemlerine gelince Rus uçağı SO69 ve SPO-15 beryoza
radar uyarı alıcısına RWR sahip ve SRZO-2 IFF endikatörü var
chaff/flare sayısı ise 96 kartuş. Kartal ise AN/ALQ135 dahili karşı
önlem paketine sahip (1, 1.5 3 bandındaki alıcısı RWR) her iki
motorun hava alığının altında 45 li
(30chaff 15 de flare)dispanseri var. Yakında bu sayı 55 e
çıkacak.
|
|
Seyirciyi
memnun etmek mi savaşı kazanmak mı önemli?
Air
showlarda seyirciyi büyülemek ile hava muharebesini kazanmak arasında
çok fark vardır. Pugachev, Averiyanov, gibi tecrübeli Rus
pilotlarının elinde birer harika olan bu uçaklar hava gösterilerinde
olağanüstü manevra yeteneklerini sergilediler. Ama burada
silahları takılı değildi drag oluşturan füzeler yoktu üstüne
üstlük çok az yakıt yükü ile uçtular.
Bir uçağın gerçek kabiliyetleri ermeydanında yani gerçek
hava muharebe ortamında belli olur. Günümüzde Sovyet pilotları
ayda 8 saaten daha az uçmakta (Amerikan pilotları bunun üç misli
fazlasını uçmakta) bu da ancak temel uçuş becerisini muhafaza
etmeğe yetmektedir.
Birde ekonomik koşullar yüzünden uçakların bakımının
güçlükle yapılabildiği dikkate alınırsa
Su-27 nin pek fazla şansının olmadığı görülür. Birde
bu uçağının mesela israil hava kuvvetlerinin elinde olduğunu düşünün....
öyle bir bakım ve teknik ilaveler yaparlardı ki sonderece
ölümcül bir silaha dönüşürdü. Günümüz modern
fighterlerini F-22
yada Eurofighter Tayfun gibi zora sokan bir rakip olabilirdi. Su-27
nin varyant ı mesela : Su-34
geriye bakışlı geriyi tarayan radarı ve geriye doğru füze ateşlemesi
(archer) .
|
|
Mukayeseli
füze menzilleri
F-15
SU-27
|
AIM-9
Sidewinder
18 km
|
AA-11
Archer
30 km
|
|
AIM-120A
AMRAAM
72 km
|
AA12
Adder-A
50km
|
|
AIM-7P
Sparrow
100 km
|
AA-10
Alamo-A
50 km
|
|
|
AA-10
Alamo-C
75 km
|
|
|
AA-10
Alamo-E
110 km
|
|
|
|
|
|
|
|
İngilizceden
Çeviren Editör
:
Remzi
ÖZTÜRK
|
|
F-15
Eagle